انسان در تنگنای وظیفه «قطره‌اشکی در اقیانوس»، اثر مانس اشپربر، رمانی در سه کتاب و بالغ بر هزار صفحه، دربارۀ رخدادهای سیاسی و اجتماعی بین سال‌های 1931 تا 1944 است که در پس‌زمینه به گسترش فاشیسم و وقوع هولوکاست می‌پردازد. بسیاری باور دارند که این رمان نوعی خودزندگینامه و برگرفته از رویدادهای واقعی است، اما اشپربر به‌شدت آن را تکذیب می‌کند؛ با این حال، به‌رغم آنچه اشپربر می‌گوید، «قطره‌اشکی در اقیانوس» تا حدی بازتابی است از بسیاری از وقایع زندگی شخصی اشپربر و از روند پیچیدۀ شکل‌گیری باورهای سیاسی و ایدئولوژیکش، خیانتش، و شناخته‌شدنش در دورانی سراسر آشوب. اشپربر از آن دست روشنفکران است که اولش از انقلاب کمونیستی حمایت می‌کردند اما به‌مرور دریافتند که اهداف بشردوستانهٔ انقلاب را رهبرانش به یغما برده‌اند و آخرش به این باور رسید که حقیقت راستینی که انقلاب از آن دم می‌زند، به اندازۀ تمام ادعاهایی که دیگر جنبش‌ها و سازمان‌های سیاسی مطرح می‌کنند، پوچ و تهی از هر معنایی است. به هر حال، در مورد اشپربر آنچه مسلم است این است که او پیش از دورهٔ نگارش این رمان از دین و صهیونیسم دست شسته بوده و در 1937 از حزب کمونیست کناره گرفته و تمام عنوان‌ها و مقام‌هایش را رها کرده…
اعترافات آسیابان گمنام در سال 1583، در مونته‌رئاله، قصبۀ مرتفع کوچکی در فریولی، در 25کیلومتری شمال پوردنونه در شمال‌شرق ایتالیا، کشیشی محلیْ آسیابانی به نام مِنوکیو را به ارائۀ توضیح در محکمۀ تفتیش‌عقاید محکوم کرد. او به کفرگویی و اشاعۀ بدعت‌ها در دین عیسی مسیح متهم شده بود. منوکیو ــ‌چنانکه در اسناد به‌دست‌آمده ذکر شده‌ــ پیوسته با مردم دربارۀ مسائل الهیاتی حرف می‌زد. او گمان می‌کرد که خدا را بهتر از کشیش‌ها می‌شناسد. علاوه بر این، او معتقد بود کشیش‌ها «می‌خواهند ما را زیر سلطۀ خود نگاه دارند و خود به کاری دیگر مشغول شوند». روشن بود که چنین اظهاراتی در نهایت منوکیو را به دردسر می‌اندازد و خیلی زود پای او را به محکمۀ تفتیش‌عقاید باز می‌کند. در طول محاکمه، منوکیو بین دفاع از نظریات منحصربه‌فردش ــ‌که عمیقاً به آنها ایمان داشت‌ــ و عقب‌نشینی مصلحتی و، متعاقب آن، نجات‌یافتن از اعدام مردد شد. اما در نهایت، محکمه حکم به ارتدادش داد و او در سال 1601 در آتش سوزانده شد. ازجمله باورهای دیگری که بر حکم منوکیو مهر تأیید زد امتناع او از پذیرش الوهیت مسیح و تردیدهایش دربارۀ باکره بودن مریم مقدس بود. اما شاید مناقشه‌برانگیزترین دیدگاهی که او اظهار داشت ایدۀ عجیبش دربارۀ منشأ پیدایش بود: «از…
رسالت انسان در برابر آزادی سیمون دوبوار، فیلسوف، نویسنده و نظریه‌پردازی است که طی عمر حرفه‌ای‌اش در جنبش‌های مختلف سیاسی و اجتماعی فعال و الهام‌بخش بوده است. او با آثار خود چه در حیطۀ داستان و چه در حوزۀ فلسفه و جامعه‌شناسی تأثیر شگرفی بر تئوری‌های مرتبط با انسان‌شناسی، فمینیسم و رسالت روشنفکری داشته است. در یکی از مشهورترین نوشته‌هایش «جنس دوم»، او به رویکرد تاریخ دربارۀ زنان و جنبه‌های انسان‌شناسانه در تحلیل وجود زن و مرد پرداخته است. در اثر دیگرش «ماندارین‌ها»، که برندۀ جایزۀ گنکور در سال 1954 شد، دوبوار به واکاوی زندگی روشنفکران در سال‌های آغازین دورۀ پس از جنگ جهانی دوم پرداخته و تقابل ملال و پویایی را در زیست اجتماعی آنان در قالب داستان مورد ارزیابی قرار داده است. آنچه در مرکز اغلب نوشته‌های داستانی دوبوار قرار گرفته مسألۀ تعهد در برابر آزادی است. او به اشکال مختلف در آثارش به طرح این پرسش پرداخته است که باور به اصول و ارزش‌هایی خاص چه سطح از تعهد را ایجاد می‌کند و این مفهوم با آزادی چه مناسباتی برقرار می‌کند. آیا پایبندی به ارزش‌هایی که به زندگی انسان معنا می‌بخشند با آزادی منافاتی دارد یا به حفظ تمامیت آن منجر می‌شود؟ این چالش‌های تناقض‌آمیز…
کتابی برای تمام دوران‌‌ها نقل‌قول آغازین کتاب «جاده‌های بی‌قانونِ» گراهام گرین عبارتی است عالی و باشکوه از کاردینال نیومن: «اگر خدایی وجود داشته باشد، از آنجا که خدایی هست، نسل بشر در برخی فجایع وحشتناکِ این جهان خاکی دست دارد.» همان‌طور که دیوانگی‌ها و سبک‌سری‌های ایرلندْ ویلیام ییتس را به نوشتنِ شعر کشاند، اختلاف‌نظرها و درگیری‌های ایمانی بود که موجب پدیدار شدن رمان‌های گراهام گرین شدند. «پایان رابطه» شاهکار گراهام گرین است، اثری حیرت‌انگیز که به‌طرز دردناکی دوگانگی‌ها و تناقضات مذهب کاتولیک را، که گرین نمی‌توانست بدون آن زندگی کند اما تا پایان عمر درگیرش بود، به پرسش می‌گیرد. «پایان رابطه» روایت بخشی از رابطۀ عاشقانۀ طولانی‌مدت گرین است با دختر تعمیدی‌اش کاترین والتسون که به دلیل باورهای دینی‌اش نپذیرفت تا همسر خود را ترک کند، و همین «پایان رابطه» را به اثری تبدیل می‌کند که بیانگر برش و قسمت‌هایی از زندگی شخصی نویسنده است: گراهام گرین، پیش از این، اثری از زاویۀدید اول‌شخص ننوشته بود. در این رمان خبری از مکان‌های استوایی و انقلاب‌ها و تبهکاران همیشگی آثارش نیست. روایاتی که شکل‌دهندۀ جهان گرین‌اند در این اثر از بین رفته‌اند؛ با رمانی مواجهیم که قدرت و تأثیرگذاری شگفت‌انگیزش از توجه و تمرکز بر یک موضوع مایه…
یک رمان شبانی با پایانی خوشایند «به‌دور از مردم شوریده» اولین موفقیت ادبی بزرگ تامس هاردی بود. تامس هاردی در این رمان با محوریت بِت‌شبا اِوِردین ــ‌زن جوانی که مزرعه‌ای کوچک به ارث برده‌ــ سرنوشت سه تن از خواستگاران او را دنبال می‌کند: گابریل اوک؛ کشاورزی خرده‌پا ویلیام بولدوود؛ کشاورزی ثروتمند و سرگروهبان تروی. در این داستان شبانیِ معمولی، فجایعْ تصادفی رخ می‌دهند و قلب شخصیت‌های اصلی را در تب و تاب نگه می‌دارند. با سپری شدن فصل‌ها، عشق‌ها شکوفا می‌شوند و از بین می‌روند و درام، پس از رسیدن به اوج، زندگی همۀ شخصیت‌ها را برای همیشه تغییر می‌دهد. همچنان‌که بت‌شبا و خواستگارانش در مسیری که با تصادف و خواسته‌های کوچک آنها عجین شده پیش می‌روند، به‌سرعت مشخص می‌شود که عشق ــ‌چه یکنواخت و چه سخاوتمندانه‌ــ غالباً ناخواسته است. روشن است که هیچ‌‌کدام از خواستگارهای بت‌شبا نمی‌توانند از پاسخ مثبت او مطمئن باشند، امری که به سبکِ نمایش‌های احساساتی سبُک، خواننده را تا پایان مجذوب داستان نگاه می‌دارد. نه‌تنها این بلکه استفاده از رویدادهای فاجعه‌آمیز و غیرمنتظره در پیرنگ ــ‌تکنیک دیگری شبیه به همان نمایشهاــ به شوکه کردن و جذب خواننده کمک می‌کند. درواقع، هاردی هوشمندانه برای «به دور از مردم شوریده» ــ‌که بار اول به‌صورت پاورقی منتشر شده…
شمشیری که شفا می‌بخشد «چرا نمی‌توانیم منتظر بمانیم؟» مارتین لوتر کینگ که به‌تازگی با ترجمۀ عبدالکریم حسین‌زاده و توسط نشرنو منتشر شده، گزارش و تحلیلی دست اول است از کسانی که تحت تبعیض بوده‌اند برای کسانی که تحت تبعیض‌اند. مارتین لوتر کینگ تاریخ تبعیض و مبارزه با تبعیض را در این کتاب ثبت کرده است تا هم آنچه خود و شهروندانِ دیگر تجربه کرده‌اند گواهی دهد و هم خطابی تاریخی باشد برای آنان که از راه می‌رسند. بخش مهمی از این اثر دربارة مبارزات آزادی‌خواهانه در بیرمنگام است. سال ۱۹۶۳ تبعیض و تفکیکِ نژادی در بیرمنگام بیداد می‌کرد و از هر شهر دیگری بدتر بود. هرچه حقوق شهروندی بیشتر مطالبه می‌شد مأموران دولتیِ تفکیکطلب با خشم و نفرت بیشتری به سرکوب می‌پرداختند و کسانی که از تبعیض بهره‌مند بودند بیشتر در تبعیض همکاری می‌کردند. با وجود این، هر روز که می‌گذشت صدها شهروند به صف مبارزان علیه تبعیض می‌پیوستند. مردم در راهپیماییِ موسوم به «آزادی»؛ به رهبری مارتین لوتر کینگ جونیور، ازجمله خواهان براندازی تفکیک نژادیِ بی‌رحمانه و تبعیضِ ساختاری در بیرمنگام بودند و نیز خواهانِ حق رأی و شغل و امکان راه‌یابی همۀ بچه‌ها با هر رنگ پوستی به مدارس دولتی. شمشیری…
ساکی انسان غریب چه انسان غریبی است ساکی. داستان‌هایش ــ‌که از سال ۱۹۰۰ تا زمان مرگش در سُم به سال ۱۹۱۶ نوشته شده‌اند و می‌توان ردپای آثار اسکار وایلد و هنری جیمز را در آنها دیدــ به‌طنازیِ داستان‌های وایلد و وودهاوس و اِوِلین وا هستند و پیرنگ دقیقی دارند که می‌شد آنها را با افزودن جزئیات بسط داد اما به‌ندرت به بیش از سه صفحه می‌رسند و به زبانی طنزآمیز و آشنا پیش می‌روند، در حالی که تصویری از نسل بشر ارائه می‌کنند که دهشتناک است. نام مستعار هکتور هیو مونرو، «ساکی»، یا ارجاعی دارد به کلمۀ «ساقی» در رباعیات خیام ــ‌که بیش از یک بار آن را با تحقیر در بیش از یکی از داستان‌هایش به‌کار برده‌ــ یا برگرفته از نام نوعی میمون در امریکای جنوبی است. من ترجیح می‌دهم این مورد دوم را بپذیرم: چرا که ساکی نه‌تنها عشق دیرپایی به حیوانات داشت بلکه شیطنت و توانایی‌اش در پرخاشگری و تندیِ ناگهانی، با توجه به دانش اندکم در زمینۀ جانورشناسی، مشخصاً یادآور رفتار میمون‌ها است. داستان‌های ساکی بین داستان‌های اسکار وایلد در دهۀ ۱۸۹۰ و داستان‌های اِوِلین وا در دهۀ ۱۹۲۰ پیوند برقرار می‌کنند. فضاهای داستان‌هایش ــ‌مهمانی‌هایی که در باغ، خانه‌های ییلاقی در آخرهفته‌ها، و در باشگاه آقایان (gentleman’s club) برگذار…
اوضاع ملت ادوارد مورگان فورستر (۱ ژانویۀ ۱۸۷۹ - ۷ ژوئن ۱۹۷۰)، رمان‌نویس شهیر بریتانیایی که به مدت بیست سال نامزد جایزۀ نوبل ادبیات بود، نویسندۀ برخی از مهم‌ترین رمان‌های قرن بیستم است، ازجمله «اتاقی با یک منظره» (۱۹۰۸)، «هواردز اِند» (۱۹۱۰)، و «گذری به هند» (۱۹۲۴). هر سۀ این رمان‌ها در فهرست‌های بزرگ صد رمان برتر انگلیسی‌زبان و صد رمان برتر جهان حضور دارند و بارها در سینما، تلویزیون، تئاتر، اپرا و رادیو اقتباس شده‌اند. به‌تازگی نشرنو، پس از هفده سال، چاپ تازه‌ای از «هواردز اِند» را با ترجمۀ زنده‌یاد احمد میرعلایی منتشر کرده است. داستان «هواردز اند» در انگستان دورۀ ادواردی در اوایل قرن بیستم می‌گذرد، در دهه‌ای کوتاه‌مدت که از آن به‌عنوان دهه‌ای آرام قبل از آغاز دوران سراسروحشتِ قرن بیستم یاد می‌شود. رمان «هواردز اند» روایت سه خانواده است: ویلکاکس‌ها، شلگل‌های انگلیسی‌آلمانی و باست‌ها. خانواده‌ها بر اساس طبقۀ خود بسیار دقیق روایت شده‌اند. خانوادۀ ویلکاکس‌ها مرفّه‌ترند، اما ثروتشان محصول تجارتشان است نه ارث و میراث. خانم ویلکاکس به دلیل سهمش از میراث خانوادگی، یعنی خانه‌ای اجدادی به اسم هواردز اِند (عنوان رمان)، از سایر اعضای خانواده متمایز می‌شود. ویلکاکس‌ها کاملاً محافظه‌کار و مردسالار هستند؛ به‌شدت با حق رأی زنان مخالفت می‌کنند و بی‌رحمانه به…
شرلوک هولمز، راه را نشانم بده جولین بارنز از آن دسته نویسندگانی است که همیشه از داستان‌های پلیسی لذت می‌برند. او خود پیش از به شهرت رسیدن، رمان‌های پلیسی‌اش را با نام مستعار دان کوانا منتشر می‌کرد. داستان دافی، پلیس سابق با گرایش‌های نامتعارف، که در طی داستانی با پرداخت خوب در پی یافتن معمای جنایات و قتل‌هایی است که در سوهوی لندن اتفاق می‌افتد. در آن زمان، بارنز خود دربارۀ این فعالیت جنبی‌اش توضیح می‌دهد که این داستان‌ها حاصل کار بخش دیگری از ذهنش بود، متفاوت از بخش بالغ و هوشمندی که «طوطی فلوبر» و «تاریخ جهان در ده و نیم بخش» مایه می‌گیرند؛ تلاشی که تنها برای گذران دوران فراغتش بود. در ارتباط با «آرتور و جورج» شاید بگویید که شاید بارنز برای اولین بار دو بخش مجزای ذهنش را با هم ترکیب کرده و سخت‌گیری و دقت بالای خود در نوشتن را نادیده گرفته است. با هوش خاص خود در نوشتن داستان‌هایی که مخاطب را درگیر خود می‌کند، او قدم به ذهن یکی از بزرگترین نویسندگان داستان‌های پلیسی، سِر آرتور کانن دویل، گذاشته است و یک ماجراجویی تازه را آغاز کرده است. داستان رمان در قالب دو بیوگرافی متناوب آغاز می‌شود؛ بیوگرافی‌هایی که در خلاف جهت یکدیگر…
