کامپیوتر و مغز

کامپیوتر و مغز

فناوری‌های اطلاعاتی هم‌اکنون هر جنبه‌ای از زندگی انسان را متحول کرده‌اند، از کسب‌وکار و سیاست گرفته تا هنرها. با توجه به افزایش تصاعدی و ذاتی فایده/هزینه و ظرفیتِ هر شکلی از فناوری اطلاعات، عصر اطلاعات به‌طور مداوم دامنۀ نفوذش را گسترش می‌دهد. با این همه، مهم‌ترین فرایند اطلاعاتی‌ای که باید فهمیده شود شاید خودِ هوش انسان باشد، و «کامپیوتر و مغز» چه‌بسا نخستین بررسی جدیِ رابطۀ بین اندیشیدن و کامپیوتر است، بررسی‌ای که حاصل کار ریاضیدانی‌ست که بنیادهای معماری کامپیوتر را صورت‌بندی کرد.

در پروژه‌ای باشکوه برای فهم مغز انسان، گام‌های شتابانی در مهندسی معکوس پارادایم‌های اندیشۀ انسان برداشته‌ایم و این روش‌های الهام‌گرفته از زیست‌شناسی را در آفرینش ماشین‌های بیش از پیش هوشمند به کار گرفته‌ایم. هوش مصنوعی که به این شیوه پدیدار می‌شود سرانجام اوج می‌گیرد و اندیشۀ بهبودنیافتۀ انسان را پشت سر می‌گذارد. البته این تلاش جایگزین کردن انسان نیست، بلکه گسترش دامنۀ بررسی پدیده‌ای است که دیگر باید آن را تمدنی انسانی‌ماشینی نامید، امری که نوع ما را یگانه می‌کند.

پس آن ایده‌های کلیدی که زمینۀ این عصر اطلاعاتی را می‌سازند کدام‌اند؟ در «کامپیوتر و مغز» که کتابی است به‌شکل غلط‌اندازی کوچک، فون‌نویمان مدل مورد نظرش از محاسبه را به‌روشنی بیان می‌کند و در ادامه، با قبول تفاوت‌های به‌ظاهر ژرف و ساختاریِ مغز انسان و کامپیوتر، هم‌ارزی اساسی آنها را شرح می‌دهد.