آینشتاین

مصاحبه با بهزاد کریمی ــــ در ایران ما هیچ‌گاه نتوانسته‌ایم مکتب‌های تاریخ‌نگاری مشخصی داشته باشیم. به این معنا که دهه‌ها حول محور یک یا چند شخصیت دانشگاهی با مد نظر قرار دادن ایده‌هایی روشن و متمایز، آثار تاریخ‌نگارانه تولید شود. سال‌هاست بیشتر مباحثی را که در این زمینه مطرح می‌شود افراد مشخصی مطرح می‌کنند که اصلاً نماینده‌ی مکتب خاصی نیستند و صرفاً بر اساس علاقه و ذوق شخصی این مباحث را دنبال کرده‌اند. پس باید نگاه واقع‌بینانه‌تری به میدان طرح این مباحث در ایران داشته باشیم. ضمن اینکه باید پرسید چقدر این مباحث در پیکره‌ی تاریخ دانشگاهی یا حرفه‌ای کشور تأثیرگذار بوده یا بازتاب داشته است؟

یک منتقد و مترجم، «مسافر و مهتاب» را یکی از محبوب‌ترین رمان‌های مجارها می‌خواند و می‌گوید: «مسافر و مهتاب» رمانی است طنزآمیز با مضامینی عمیق از جنسیت و مرگ که تأثیر یک جامعه‌ بسته‌ را بر زندگی یک مرد دنبال می‌کند. «مسافر و مهتاب» یکی از محبوب‌ترین رمان‌ها برای تمامی مجارهای فرهیخته است و داشتن چنین کتابی در میراث فرهنگی یک کشور، چیزی است که باید به آن افتخار کرد؛ کاری که مجارها می‌کنند، و شاید ترجمه فارسی آن پس از یک قرن، افتخار دیگری است برای مترجم فارسی که آن را با خوانندگان ایرانی به اشتراک گذاشته است.

دموکراسی از کجا سرچشمه گرفته، چگونه حفظ شده و آینده آن چیست؟ اغلب یونان باستان و اروپای پیشارنسانس را مبدأ تاریخ دموکراسی می‌دانند اما دیوید استاساویج، مدیر گروه علوم اجتماعی دانشگاه نیویورک که حوزه تخصصش دموکراسی و اقتصاد سیاسی است در کتاب «فرود و فراز دموکراسی» شواهدی ارائه می‌دهد از این‌که روش‌های دموکراتیک، به‌جز این‌ها، در بسیاری مکان‌ها و زمان‌های دیگر وجود داشته است…

این کتاب تمام مسائل نظریّه‌ی سیاسی را به چهارده موضوع مهم تقسیم‌ می‌کند و در هر فصل به یکی از این مسائل می‌پردازد. در بین این مسائل، هم مسائل قدیمی مانند تکلیف سیاسی و دموکراسی دیده می‌شوند و هم مسائل جدید مانند عدالت و نسل‌ها و محیط زیست دیده می‌شوند. به عبارت دیگر، این کتاب با تقسیم‌بندی مسائل نظریه‌ی سیاسی به چهارده مسأله می‌خواهد به‌صورت ضمنی به ما بگوید که در این حوزه از دانش بشری عمدتاً با این چهارده مسأله مواجه هستیم و این تقسیم‌بندی می‌تواند به ذهن دانشجویان و خوانندگان نظم و نسق بدهد.

در کتاب حلقهٔ گسترنده نیز سینگر با نظریهٔ تکامل رفتار اجتماعی همراه می‌شود و مقدمات آن را می‌پذیرد، اما آنها را برای دستگاه اخلاقی خود کافی نمی‌داند. از این رو، در نیمه‌راه همراهش را رها می‌کند. او معتقد است چیزی به نام فداکاری «حقیقی» وجود دارد که زیست‌شناسان اجتماعی راه‌حلی برای آن نیافته‌اند. از این رو، باز دست به دامن مفهوم مورد علاقه‌اش، یعنی «خرد»، می‌شود و بلندترین فصل کتاب را به آن اختصاص می‌دهد. از نظر سینگر آن فداکاری که برای حلقه‌ای تنگ از خویشاوندان و دوستان نزدیک با هدف نفع شخصی صورت گیرد اخلاقی نیست.

ملاک موفقیت ترجمۀ ادبی ارزش زیباشناختی آن است | نویسنده: علی حزاعی‌فر | نقد ترجمه دکتر ژیواگو، باریس پاسترناک، ترجمۀ پروانه فخام‌زاده، نشرنو | باید از ناشر که در انتشار ترجمه بسیار حُسن سلیقه به کار برده‌اند بسیار تشکر کرد. باید گفت باریس پاسترناک بسیار خوشبخت بوده که رمان جاودانه‌اش سرانجام به این زیبایی ترجمه و چاپ شده است. کاغذ اعلا، جلد سخت، چاپ نفیس، همراه با نقاشی‌های زیبا. حقیقتاً همهٔ نویسندگانی که آثارشان را ترجمه می‌کنیم همین انتظار را از ما دارند و فقط ناشر است که می‌تواند چنین انتظاری را برآورده کند یا نکند. ما بی‌جهت مترجمان و و یراستاران بد را مجرمان ردیف اول می‌خوانیم. ناشر بیش از همه در قبال ترجمهٔ بد مسئول است و بیش از همه سزاوار تحسین در قبال ترجمه‌های خوب.