آنومالی تردیدها و هراسهای وجودیِ انسان و ذهن او را در مواجهه با وقایع و پدیدههای غریب و ناآشنا میکاود. او را با روایتی نفسگیر مواجه میکند و در این روایت باورها و انگاشتهای عادی او را در برابر پرسشهای پی در پی قرار میدهد. این رمان برجسته در سال ۲۰۲۰ برندهٔ «جایزهٔ گنکور»، مهمترین جایزهٔ ادبی فرانسه، شد. از این رمان بهعنوان یکی از بهترین رمانهای نحلهٔ «اولیپو» نام میبرند. نویسندهٔ کتاب در زبان فارسی بهاندازهٔ زبانهای فرانسه و انگلیسی شناخته نیست.
استدلالِ پاتنم بر ضدِ این شکّاکیتِ افراطی مبتنی است بر نظریهی معروفِ او دربارهی معنا، که اصولاش بهاجمال در همین مقاله و با تفصیلِ بیشتر در یک مقالهی دیگرش ــ مقالهی ”معنا و ارجاع“ (۱۹۷۳) ــ شرح داده شده. این دو مقاله، نیمی از مقالههای بخشِ اولِ این مجلّدِ فارسی هستند. مثلِ تقریباً هر متنِ کلاسیکِ فلسفی، خواندنِ مقالههای پاتنم خیلی هم آسان نیست ــ اینطور نیست که بشود به همان سرعتی بخوانیدش که کیمیاگر را میخوانید! اما، با صبر و حوصله و دقت، شدنی است.
رمان «ایوب» بازگویی مدرن چند داستان از کتاب مقدس است. روت زندگی مندل سینگر را در پرتو زندگی حضرت ایوب روایت میکند و ایمان، امید و ناامیدی را در بازنگری خود از این داستانِ کتاب مقدس به تصویر میکشد. روت اساسِ افسانۀ قرن بیستمی خود را بر داستان ایوب میسازد: مندل سینگر نیز مانند ایوب همه چیز خود را از دست داده و از خدا ناامید میشود. خداوند میخواهد ایوب را امتحان کند و به همین دلیل بر او بلاهای فراوان نازل میکند.
جووانی کاتللی، نویسندۀ ایتالیایی، اولین بار نظر خود را در سال ۲۰۱۱ مطرح کرد که در دفتر خاطرات شاعر و مترجم مشهور چک، یان زابرانا، نکاتی را کشف کرده که نشان میداد مرگ کامو تصادفی نبوده. اکنون کاتللی تحقیقات خود را در کتابی با عنوان «مرگ کامو» گسترش داده، کتابی که ترجمۀ فارسی آن توسط ابوالفضل اللهدادی از سوی نشرنو منتشر شده است.
«خون دیگران» احتمالاً از پیچیدهترین آثار داستانی سیمون دوبوار به شمار میرود. این پیچیدگی البته چندان ارتباطی به محتوای اثر ندارد بلکه به فرم روایی آن مربوط است. در این کتاب راوی داستان سوم شخص است اما نه دانای کل؛ روایت سیال است، یعنی در طول داستان پیوسته جای راوی با شخصیت اصلی عوض میشود، گویی که برخورد ما با شخصیتها دوسویه باشد. یعنی ما در مقام خواننده هم ناظر جریان کلی داستان هستیم و هم با کلیت آن برخورد ذهنی داریم.
«ما که هستیم و چرا اینجا قرار گرفتهایم و اینگونه شدهایم؟» این سؤال را بیشتر اندیشمندان مطرح کردهاند، زیرا شکل و شمایل فلسفی و جهانشمولی دارد که، صرف نظر از هر وضعیتی، به ذهن هر انسان متفکری خطور میکند. مسألۀ کتاب «سرآغازها» نیز همین است؛ با این تفاوت که لوئیس دارتنل میخواهد پاسخی علمی، و نه فلسفی، برای این پرسش فراهم کند.
بعضى نویسندگان ذاتاً از همه چیز آگاهند؛ دیگران از بسیارى چیزها ناآگاهند. عدهاى، همچون هنرى جیمز و فلوبر، هم مىتوانند از مزایایى که استعدادشان به ارمغان مىآورد بهترین بهره را ببرند و هم نبوغشان را در طى خلق اثر مهار کنند؛ اینان از همه امکانات هر موقعیتى آگاهند و هرگز غافلگیر نمىشوند. از سوى دیگر، احساس مىشود که نویسندگان ناآگاه، مانند دیکنز و اسکات، ناگهان و بى رضایت خودشان برکشیده و به پیش رانده مىشوند.
موضوع کتاب «معماهایی برای رازگشایی از عالم» فیزیک است، فیزیکِ مبتنی بر ریاضی. ولی شیوۀ ارائۀ مباحث کاملاً بدیع است و شبیه هیچ کتاب فیزیکی دیگری نیست. تقریباً همۀ مباحث بهصورتِ پرسش و پاسخ است، البته نه از نوع پرسش و پاسخهایی کتابهای درسی که باید مسائلی انتزاعی را به شکلی خشک و جزمی حل کرد، بلکه به این صورت که در ابتدا معمایی مطرح میشود و در ادامه پاسخ توضیحیاش میآید.
در رمان «عالیجناب کیشوت»ِ گرین علیرغم شباهت عجیب موقعیتی که در دورهی سروانتس بوده با آنچه در زمان حالِ این داستان میگذرد، تفاوتهایی عمده در شخصیتپردازی نیز دیده میشود. آدمهای داستان عالیجناب کیشوت، که در دورهی پس از سقوط فرانکو زندگی میکنند، به شکلی پیچیدهتر در دام تجاهل میافتند. مبارزهی آنها برای رهایی از وضعیت موجود و رسیدن به آرمانشهر نشان میدهد که بر خلاف کیشوت و سانچوی سروانتس، مدام در حال ارزیابی دقیق شرایط هستند و بیگدار و بر اساس هیجاناتشان پا در راه اصلاح وضع موجود نمیگذارند.
