ذهن مکانیکی

توضیحات

ذهن مکانیکی

جهان و ذهن انسان

ذهن انسان چگونه می‌تواند جهان خارج را بازنمایی کند؟ فکر چیست و آیا بررسی علمیِ آن ممکن است؟ آیا باید ذهن را نوعی ماشین تلقی کنیم؟ آیا ذهنْ کامپیوتر است؟ آیا کامپیوتر می‌تواند فکر کند؟ و آیا ما هرگز خواهیم توانست یک دستگاه متفکر واقعی بسازیم؟ پیشرفت شگفت‌آور ماشین در یادگیری منجر به این شده که برنامۀ آلفاگویِ شرکت دیپ‌مایندْ قهرمانِ جهان در بازیِ گو (Go) را، که نوعی بازی بسیار پیچیدۀ انسانی است، شکست دهد. با این حال، هنوز دستگاهِ متفکر واقعی یا آگاه وجود ندارد. فارغ از اینکه این دستگاه‌ها چقدر در ذخیره کردن و پردازش اطلاعات خوب عمل می‌کنند، ما همچنان این دستگاه‌ها را متفکرانی واقعی قلمداد نمی‌کنیم. چرا چنین است؟

«ذهن مکانیکی»، از زمان نخستین چاپ، برخی از مهم‌ترین نظریات فلسفهٔ معاصرِ ذهن را به هزاران نفر معرفی کرده است. تیم کرین، نویسندۀ کتاب، نظریات بنیادینی را توضیح می‌دهد که بر هر سه حوزهٔ فلسفهٔ ذهن و هوش مصنوعی و علوم شناختی تأثیرگذارند: چیستی مسألهٔ ذهن‌ـ‌بدن؛ چیستی کامپیوتر و نحوهٔ کارکرد آن؛ چیستی فکر، و شرایط تحقق فکر در کامپیوتر یا ذهن.

پیش از این با کتاب‌های آموزندۀ بسیاری در حوزۀ ذهن آشنا بوده‌ایم که به زبان فارسی نگاشته یا ترجمه شده‌اند. با این حال، کتاب «ذهن مکانیکی» میان این آثار از جنبه‌های گونه‌گون ممتاز است: نخست، باید به خبرگی نویسنده، تیم کرین، در آموزگاری و قدرت انتقال مطالب اشاره کرد. او هر مبحث را به نحوی قابل‌درک طرح و بسط می‌دهد و با لحاظ کردن محدودیت‌های بحث به جمع‌بندی می‌رساند. دوم، ساختار و سازماندهی کتاب است، بدین نحو که مسألۀ بازنمایی ذهن در مرکز مباحث قرار گرفته و به دیگر مسائل فلسفه به فراخور این مسألۀ اصلی پرداخته شده است. و سوم ترجمۀ این اثر از روی ویراست سوم آن است که باعث شده هنوز بسیاری از مباحث آن تازگی خود را حفظ کرده باشند.

«ذهن مکانیکی»، برای علاقه‌مندان به سازوکارهای ذهن، اثری است مفهوم، و برای آنها که رشتۀ تحصیلی‌شان فلسفهٔ ذهن، فلسفهٔ روانشناسی، یا روانشناسی شناختی است منبعی ارزشمند و مهم.