چرا به علم اعتماد کنیم؟

توضیحات

چرا به علم اعتماد کنیم؟

مسئله این است: چگونه می‌توان در بین انبوهی از داده‌ها و اطلاعات به روش‌های علمی اعتماد کرد؟ آن هم در دنیایی که سرشار است از خبرهای جعلی، نظرات غیرعلمی و شبه‌علم. یادمان نرفته است که، در بحران همه‌گیری کرونا، در اقصی نقاط جهان، بسیاری از مردم بر خلاف نظر دانشمندان با واکسن مخالفت کردند، چرا که توانایی علم جدید در حل و فصل بحرانی چنین عظیم را ناکافی می‌پنداشتند.

درهرحال نیومی اورسکیز در کتاب «چرا به علم اعتماد کنیم؟» دفاعی جسورانه و قاطع از علم ارائه می‌دهد. او در این اثر به مهمترین دلیل اعتماد به علم پرداخته است و با استدلال از علم دفاع می‌کند. پروفسور اورسکیز معتقد است که ماهیت اجتماعیِ معرفتِ علمی بزرگ‌ترین قوت آن است و نیز مهم‌ترین دلیلی که می‌توان به علم اعتماد کرد. او همچنین در این کتاب به بررسی تاریخ و فلسفۀ علم از اواخر قرن نوزدهم تا به امروز می‌پردازد و توضیح می‌دهد که چگونه هیچ روش علمیِ واحدی وجود ندارد.

اورسکیز همچنین در «چرا به علم اعتماد کنیم؟» از «چرخش اجتماعی» در فهم ما از علم دفاع می‌کند، و در عین حال توضیح می‌دهد که چرا در این اندیشه که واقعیات علمی برساخت اجتماعی‌اند نوعی تهدید نهفته است. او توصیه می‌کند این امر بدیهی را به یاد داشته باشیم که دانشمند درگیر مطالعۀ دائم و دقیق جهان طبیعی است. بُعد تجربی کار او اهمیت اساسی دارد، اما این نکته را نیز نباید از یاد برد که تخصصِ علمی سازمانی جمعی دارد: عینیت حاصل نقد و اصلاح است، که فعالیت‌هایی جمعی‌اند، و در جوامع علمی‌ای با بیشترین موفقیت همراه است که متنوع باشند و رویکردی «غیرتدافعی» داشته باشند و از نقد درونی استقبال کنند. پروفسور اورسکیز درواقع مدافع این عقیده است که اعتماد آگاهانۀ ما به اجماع حاصلِ نقادی در جامعۀ علمی موجه است.

نیومی اورسکیز استاد تاریخ و فلسفۀ علم و استاد علوم زمین دانشگاه هاروارد و یکی از پیش‌آهنگان بحث نقشِ علم در اجتماع و مسألۀ تغییر اقلیم بر اثر اقدامات انسان است. البته او در نوشتن این کتاب تنها نبوده و نویسندگان دیگری، که هرکدام از چهره‌های مهم علمی شاغل در دانشگاه‌های آمریکا هستند.