دانشنامۀ هنر اسلامی به روایت تصویر (بدون قاب)

در دیدار با میراث هنر اسلام با دو عامل که آن را بسیار خاص جلوه می‌دهند رویارو می‌شویم: نخست، ابعاد عظیم پهنه‌هایی که آن را در بر می‌گیرند، از اسپانیا تا آسیای مرکزی و چین دور، و دیگر، استمرار چنین پدیده‌ای در طی چهارده سدهٔ تاریخی. در چهارچوب تنوع عظیم شکل‌ها و مصالح ساختاری، برخی ویژگی‌ها تغییر ناپذیرند: برای مثال، توجهی که به بعضی گونه‌های ساختمانی و انواع اصلی معماری شهری مانند حمام‌ها، بازارها، و کاروانسراها ابراز گردیده. اسلام میان هنر همگانی و هنر فردی تفاوت بارزی می‌گذارد. در هنر فردی، هنر تجسمی با قدرتی گاه دور از انتظار از جایگاهی معتبر برخوردار می‌شود. بی‌تردید خوشنویسی شاخص‌ترین هنرهاست که تأثیر بصری عظیمی دارد. سفالگری با شکل‌های خارق‌العاده و طیف حیرت‌انگیز رنگ‌ها؛ فلزکاری با مواد گرانبهای منقش و ذوق بی‌همتا در ظریف‌کاری‌ها؛ منسوجات تلطیف‌شده با ابریشم؛ و فرش‌هایی که فقط نمایانگر هنر اسلامی نیستند، همگی به‌روشنی گواه تفاوت و تنوعی بی‌کرانند و بینش فرهنگیِ هنری غنی را پدید می‌آورند که هیچ‌گاه یکنواخت نیست.