پیشمرگ هیتلر

سال ۱۹۴۳ است. پیشوای آلمان که با هراس از سوءقصد به جانش دست و پنجه نرم می‌کند به مقر فرماندهی‌اش در پروس شرقی کوچ کرده است. زنانی نیز برای چشیدن سه وعده غذای او استخدام شده‌اند تا هیچ‌چیز جان پیشوا را تهدید نکند. یکی از این زن‌ها دختر جوانی‌ست به نام رُزا که جنگ او را از برلین به این گوشهٔ پرت‌افتاده کشیده و با پدر و مادرِ نامزدش، که راهی جبهه شده است، زندگی می‌کند. پیشمرگ هیتلر روایت زندگی مارگوت ولک است، تنها بازماندهٔ پیشمرگ‌های هیتلر. ولک سالیان سال هیچ حرفی دربارهٔ کاری که روزگاری به آن مشغول بود بر زبان نیاورد، اما سرانجام در روزهای پایانی عمر از راز بزرگ خود پرده برداشت. این اعتراف الهام‌بخش روزلا پوستورینو برای نوشتن این رمان شد؛ پیشمرگ هیتلر ورای روایت داستانی تاریخی به پیچیدگی روابط انسانی می‌پردازد و معنای انسان بودن و انسان ماندن را وامی‌کاود.

تاریخ خاص تنهایی رمانی است تأمل‌برانگیز، غافلگیرکننده و «خاص»؛ تاریخِ زندگی انسان‌هایی است عاصی و دورمانده از عشق. خسروبیک که زمانی از اعضای اتحاد و ترقی بود و در برهه‌ای از زندگی کشتن را جایگزین عشق‌ورزی کرد، سرانجام در آخرین روزهای عمر با ترس و حیرت به عشق رو می‌کند، اما دیگر دیر شده است. نِرمین همواره عشق را می‌جوید اما وقتی مردی به خاطرش رنج می‌کشد، او را ترک می‌کند، چون معتقد است هر عشقی تاریخ خاص خود را دارد؛ تاریخی که با جنگ، شکست، رنج، ویرانی و آتش‌بس پیش می‌رود. این تاریخ خاص مانند آنچه مورخان می‌نویسند همواره آکنده است از درد و تباهی؛ تاریخی است که شادی‌ها را نادیده می‌گیرد. از سوی دیگر، مُبرّا شخصیتی است که با وجود تمنای عشق، همیشه احساسات خود را پنهان و سرکوب کرده و با رفتارهای آکنده از بی‌مهری دیگران به دوران کهولت رسیده است و در نهایت، بهایی بس گران می‌پردازد.

سهل است که در مورد نابرابری بدبین باشیم. می‌دانیم که در بسیاری از مناطق جهان طی دو نسل گذشته نابرابری به‌شدت افزایش یافته است. کمتر کسی به‌اندازهٔ توما پیکتی به عیان ساختن این مشکل اهتمام ورزیده است. و حالا پیکتی در «تاریخ مختصر برابری»، این اثرِ جدیدِ شگفت‌انگیز و پرقدرت، به ما یادآور می‌شود که گسترهٔ عظیم تاریخ حاوی دلایلی است برای خوش‌بین بودن. او نشان می‌دهد که حرکتمان طی قرن‌ها به سمت برابریِ بیشتر بوده است. نزد پیکتی قوس تاریخ طولانی است، اما به سمت برابری خم می‌شود. با این همه، این امری خودبه‌خودی نیست: ما به‌عنوان شهروند باید مهیای این باشیم که برایش بجنگیم، و پیوسته انبوهی از نهادهایی را (باز) بیافرینیم که آن را موجب خواهند شد.

پیکتی با ظرافت و ایجاز راهمان را از میان مراحل سترگی باز می‌کند که، خوب و بد، سازندهٔ جهان مدرن بوده‌اند: رشد سرمایه‌داری، انقلاب‌ها، امپریالیسم، برده‌داری، جنگ‌ها، و ایجاد دولت رفاه. این تاریخی است مملو از خشونت و ستیز اجتماعی که در فواصلشان پسرفت بوده است و فاجعه. اما پیکتی نشان می‌دهد که در این معرکه، جوامع انسانی گهگاه حرکتی کرده‌اند به سوی توزیع عادلانه‌تر درآمد و دارایی، کاستن از نابرابری‌های نژادی و جنسیتی، و افزایش دسترسی به مراقبت سلامت و آموزش و حقوق شهروندی.

استدلال پیکتی در «تاریخ مختصر برابری»، استدلالی است استوار در این جهت که چرا باید به پیشرفت انسان خوش‌بین باشیم. پیکتی، اندیشمندِ سوسیالیستِ متعهد و معقول، یکی از جامع‌ترین و مفهوم‌ترین برنامه‌های سوسیال‌دموکراتیکی را شرح می‌دهد که می‌توان یافت. او طرحی درمی‌اندازد که هوشمندانه است و فکورانه و برانگیخته با اعتقادات سیاسی تحسین‌انگیز.

توما پیکتی در «تاریخ مختصر برابری» برنامه‌ای بلندپروازانه برای قرار گرفتن نابرابری در مرکز مباحثات سیاسی ارائه می‌کند. سوسیالیسم دموکراتیک احیاشده‌ای که او پیش می‌نهد به ورای دولت رفاه می‌رود، با طلب کردن اشتغال تضمین‌شده، ارثیه برای همه، اشتراک قدرت در شرکت‌ها و قوانین جدید برای جهانی‌سازی. این همانا اقتصاد سیاسی است در مقیاس عظیم، نقطهٔ شروعی برای بحث دربارهٔ آیندهٔ سیاست پیشرو.