تئاتر و جامعه
اتمام چاپارتباط متقابل جامعه و تئاتر چگونه است؟ هستیِ اجتماعی تئاتر و «اجرای» امر اجتماعی را چگونه باید تبیین کرد؟ این برهم‌کنش تاریخی چگونه در مقاطع و ساحت‌های گوناگون تعینی فُرمی و گفتمانی می‌یابد؟ مقالات و گفتگوهای گردآمده در کتاب تئاتر و جامعه می‌کوشند پرسش‌هایی از این دست را بر بسترهای زمانی – مکانی متفاوت پاسخ دهند. نیت، از یک سو، گشودن چشم‌اندازی است تحلیلی که از خاستگاه‌های اجتماعی نمایش در دنیای قدیم تا به‌خیابان بردن صحنه در شهر جدید را در برگیرد. و از سوی دیگر، با محوریت قرار دادن «مسألۀ ایران» بازنمایی مسیری است که تئاتر از شبیه‌خوانی و تعزیه تا کارگاه نمایش طی کرده است؛ مسیری که از سلطنت، از انقلاب مشروطه، از پروژه‌های مدرنیزاسیون و… می‌گذرد و در نهایت به امروز می‌رسد.
تاریخ مختصر برابری
۱۸۰.۰۰۰تومانسهل است که در مورد نابرابری بدبین باشیم. می‌دانیم که در بسیاری از مناطق جهان طی دو نسل گذشته نابرابری به‌شدت افزایش یافته است. کمتر کسی به‌اندازهٔ توما پیکتی به عیان ساختن این مشکل اهتمام ورزیده است. و حالا پیکتی در «تاریخ مختصر برابری»، این اثرِ جدیدِ شگفت‌انگیز و پرقدرت، به ما یادآور می‌شود که گسترهٔ عظیم تاریخ حاوی دلایلی است برای خوش‌بین بودن. او نشان می‌دهد که حرکتمان طی قرن‌ها به سمت برابریِ بیشتر بوده است. نزد پیکتی قوس تاریخ طولانی است، اما به سمت برابری خم می‌شود. با این همه، این امری خودبه‌خودی نیست: ما به‌عنوان شهروند باید مهیای این باشیم که برایش بجنگیم، و پیوسته انبوهی از نهادهایی را (باز) بیافرینیم که آن را موجب خواهند شد.
پیکتی با ظرافت و ایجاز راهمان را از میان مراحل سترگی باز می‌کند که، خوب و بد، سازندهٔ جهان مدرن بوده‌اند: رشد سرمایه‌داری، انقلاب‌ها، امپریالیسم، برده‌داری، جنگ‌ها، و ایجاد دولت رفاه. این تاریخی است مملو از خشونت و ستیز اجتماعی که در فواصلشان پسرفت بوده است و فاجعه. اما پیکتی نشان می‌دهد که در این معرکه، جوامع انسانی گهگاه حرکتی کرده‌اند به سوی توزیع عادلانه‌تر درآمد و دارایی، کاستن از نابرابری‌های نژادی و جنسیتی، و افزایش دسترسی به مراقبت سلامت و آموزش و حقوق شهروندی.
استدلال پیکتی در «تاریخ مختصر برابری»، استدلالی است استوار در این جهت که چرا باید به پیشرفت انسان خوش‌بین باشیم. پیکتی، اندیشمندِ سوسیالیستِ متعهد و معقول، یکی از جامع‌ترین و مفهوم‌ترین برنامه‌های سوسیال‌دموکراتیکی را شرح می‌دهد که می‌توان یافت. او طرحی درمی‌اندازد که هوشمندانه است و فکورانه و برانگیخته با اعتقادات سیاسی تحسین‌انگیز.
توما پیکتی در «تاریخ مختصر برابری» برنامه‌ای بلندپروازانه برای قرار گرفتن نابرابری در مرکز مباحثات سیاسی ارائه می‌کند. سوسیالیسم دموکراتیک احیاشده‌ای که او پیش می‌نهد به ورای دولت رفاه می‌رود، با طلب کردن اشتغال تضمین‌شده، ارثیه برای همه، اشتراک قدرت در شرکت‌ها و قوانین جدید برای جهانی‌سازی. این همانا اقتصاد سیاسی است در مقیاس عظیم، نقطهٔ شروعی برای بحث دربارهٔ آیندهٔ سیاست پیشرو.
تاریخ موسیقی مصوّر
اتمام چاپتاریخ موسیقی با داستان‌های مصوّر ما را در راهی پیش می‌برد که پر است از ماجراهای گوناگون و پُرشور که هم مایهٔ سرگرمی‌اند و هم آگاهی‌بخش.
همهٔ لحظات مهم تاریخ موسیقی، یعنی هیجان‌انگیزترین بخش از تاریخ بشر، از عصر باستان تا سدهٔ بیستم، در این کتاب سرزنده و رنگارنگ با تکیه بر اسناد و مدارک روایت شده‌اند. در این کتاب هر رویداد برجسته‌ای را که در تاریخ موسیقی پیدا می‌کنید: از موسیقی عصر سنگ گرفته تا آواز مذهبی گرگوریایی، ملودی‌های مسحورکنندهٔ تروبادورها، پُلی‌فونی‌های سده‌های میانه، گوناگونی موسیقی رنسانس، نبوغ آسمانی باخ و موتسارت، پشتکار هندل، روح پرومتئوسی در آثار بتهوون، آواز وطن‌پرستی وردی، سبک غنایی و غمگنانهٔ پوچینی، ریتم‌های بدوی استراوینسکی، آزمون‌های غیرمتعارف کِیج…
تاریخ موسیقی با داستان‌های مصوّر به بیش از ۲۰ زبان ترجمه شده که نشانهٔ موفقیت جهانی آن است.
تالار خونین
۲۰۰.۰۰۰تومانآنجلا کارتر (۱۹۴۰-۱۹۹۲)، نویسندهٔ بریتانیایی، یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های ادبیات پست‌مدرن و فمینیستی است که آثارش به خاطر بازآفرینی افسانه‌ها و داستان‌های عامیانه شهرت دارد. او در دانشگاه بریستول تحصیل کرد و در طول دوران فعالیتش آثار برجسته‌ای در قالب داستان کوتاه، رمان و مقالات به جا گذاشت. او غالباً به سبک رئالیسم جادویی و پیکارسک قلم می‌زد. استاد نویسندگی خلاق در دانشگاه شفیلد و دانشگاه براون بود و بارها در دانشگاه‌های امریکا و استرالیا تدریس کرد. جوایز معتبر نویسندگی زیادی را تصاحب کرد مثلاً جایزهٔ سامرست موآم و جان لِوِلین ریس.
کارتر در مجموعه داستان تالار خونین و داستان‌های دیگر، با نگاهی نو و جسورانه، مفاهیمی همچون هویت، سرکوب و آزادی را مورد کندوکاو قرار می‌دهد. او با روایت‌هایی پیچیده و تأثیرگذار، مخاطب را به دنیایی می‌برد که در آن قصه‌ها فراتر از روایت‌هایی ساده‌اند و بازتابی از آرزوها و ترس‌های انسانی به شمار می‌آیند.
تام پین
۲۰۰.۰۰۰تومانتامس پِین را می‌توان متفکر سیاسی و روزنامه‌نگار و نویسندهٔ انقلابی پیشرو عصر جدید دانست. جدا از شخصیت آزادمنش و گرچه نامتعارف و بحث‌انگیزش، نکتهٔ مهم در آثار او این بود که تا آن زمان کمتر کسی با این درجه از حرارت و شور نه دربارهٔ عامهٔ مردم، بلکه در باب مباحثی اساسی برای عامهٔ مردم مطالبی همه‌فهم نوشته بود.
تبارشناسی حِسبَه
۱۵۰.۰۰۰تومانامویان برای توجیه اعمالشان نیازی به فتوای شرعی نداشتند. اما عباسیان که رژیم خود را –به‌اعتبار نزدیکی‌شان به نبی– تحت شعار دینی «الرضی من آل محمد» برپا کردند، به توجیه شرعی نیاز داشتند تا روا بدارد که هرکدام از مخالفانشان را که خواستند به قتل برسانند. و از همین رو، وظایف دینی‌ای را برای تحکیم سلطه‌شان به وجود آوردند که از جملهٔ آنها شغل حِسبَه و مُحتسِب بود.
«حِسبَه» در لفظ شرعی به این معناست که یکی از مسلمانان برای دخالت در زندگی دیگران داوطلب شود و این دخالت وقتی رخ دهد که آنها مرتکب گناهی در حق خدا یا نوع بشر شده باشند. در مورد کسی که مرتکب گناهانی چون قتل، سرقت، قَذف یا زنا می‌شود اتفاق نظر هست که مستحق مجازات یا به تعبیر فقهی مستحق «حدود» است. این حالتی است که شخص به حقوق بندگان تجاوز می‌کند. آیا درست است که حاکم چنین شخصی را مجازات کند؟ اما موارد اختلاف در مورد کسی است که با ارتکاب به کفر یا ارتداد یا کوتاهی در اجرای فرایضی مثل نماز و زکات به حقی از حقوق خداوند تجاوز می‌کند. آیا دیگران حق دخالت در زندگی او را با اجبارکردنش به ایمان یا تهدیدش به مجازات دارند؟ و اگر حِسبَه شرعاً به‌معنای دخالت در زندگی دیگران است، این دخالت تنها محدود به نصیحت و توصیه است یا با اکراه و اجبار و مجازات مادی و معنوی نیز همراه است؟
امویان برای توجیه اعمالشان نیازی به فتوای شرعی نداشتند. اما عباسیان که رژیم خود را –به‌اعتبار نزدیکی‌شان به نبی– تحت شعار دینی «الرضی من آل محمد» برپا کردند، به توجیه شرعی نیاز داشتند تا روا بدارد که هرکدام از مخالفانشان را که خواستند به قتل برسانند. و از همین رو، وظایف دینی‌ای را برای تحکیم سلطه‌شان به وجود آوردند که از جملهٔ آنها شغل حِسبَه و مُحتسِب بود.
«حِسبَه» در لفظ شرعی به این معناست که یکی از مسلمانان برای دخالت در زندگی دیگران داوطلب شود و این دخالت وقتی رخ دهد که آنها مرتکب گناهی در حق خدا یا نوع بشر شده باشند. در مورد کسی که مرتکب گناهانی چون قتل، سرقت، قَذف یا زنا می‌شود اتفاق نظر هست که مستحق مجازات یا به تعبیر فقهی مستحق «حدود» است. این حالتی است که شخص به حقوق بندگان تجاوز می‌کند. آیا درست است که حاکم چنین شخصی را مجازات کند؟
اما موارد اختلاف در مورد کسی است که با ارتکاب به کفر یا ارتداد یا کوتاهی در اجرای فرایضی مثل نماز و زکات به حقی از حقوق خداوند تجاوز می‌کند. آیا دیگران حق دخالت در زندگی او را با اجبارکردنش به ایمان یا تهدیدش به مجازات دارند؟ و اگر حِسبَه شرعاً به‌معنای دخالت در زندگی دیگران است، این دخالت تنها محدود به نصیحت و توصیه است یا با اکراه و اجبار و مجازات مادی و معنوی نیز همراه است؟
احمد صبحی منصور محقّق، اسلام‌شناس معاصر، رهبر معنوی قرآنیان در مصر، فعال حقوق بشر و رئیس مرکز جهانی قرآن (IQC) است. منصور سال‌ها در زمینهٔ حقوق بشر و دموکراسی در مصر فعالیت می‌کرد تا اینکه پس از طرد از سوی فقهای اصول‌گرای مصری مورد پیگرد حکومت نیز قرار گرفت.
ترکه مرد
اتمام چاپترکه مرد
نیک چارلز هر جا که می‌رود مسأله‌ای برایش پیش می‌آید، حتی حالا که به نیویورک آمده و به همراه همسرش نورا در ناز و نعمت مشغول خوشگذرانی است. وقتی درمی‌یابد که یکی از آشنایان سابقش، جولیا، مرده است، عادات گذشته‌اش را بازمی‌یابد و بنا می‌کند به پرس‌وجو دربارۀ علت مرگ او. همه به دنبالِ مظنونِ اصلی‌اند: رئیس و عاشق جولیا که ناپدید شده است، اما نیک چندان مطمئن نیست که او قاتل باشد. ماجراجویی نیک و نورا وقتی آغاز می‌شود که سر و کلۀ آدم مشکوکی با طپانچۀ پر در اتاق‌خواب آنان پیدا می‌شود.
نیک و نورا از جذاب‌ترین شخصیت‌های داستانی دشیل همت‌اند: زوجی متمول و مسحورکننده، که ضمن خوشگذرانی به حل معمای قتل نیز می‌پردازند. ترکه‌مرد آمیزه‌ای است از باریک‌بینی‌های معمول رمان‌های پلیسی و عشق رمانتیک بی‌پروا: شرح پرجزئیاتِ معمای قتل بر زمینه‌ی کمدی آداب.
ترور در انقلاب فرانسه
۲۵۰.۰۰۰توماناین کتاب با هدف ارائۀ تحلیلی متوازن و حتی‌الامکان منصفانه از تعریف واژهٔ ترور و رویکردهای اصلی‌ای که به این دوران وجود دارد شروع می‌کند و بعد ترور را از پس‌زمینه‌هایش ــ از زمان وقوع انقلاب کبیر با یورش به دژ باستی در 1789 ــ تا سقوط رُبِسپیِر و آغاز تِرمیدُر در 1794 مرور می‌کند و زمینه‌های سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی آن را می‌کاود.
تسلی‌دهندگان
اتمام چاپ(۱) پس اَیُّوبْ دیگر در جواب گفت * (۲) چیزهاي بسیاري مثلِ این شنیدم همه‌گيِ شما تسلّي دهنده‌گانِ رنج‌آور اید * (۳) سخنانِ هوآئي‌را آیا انجامي خواهد بود و یا چیزي هست که تورا انگیزانیده چنین جواب میدهي (۴) من هم مثلِ شما توانم بگویم کاشکی جانِ شما بجاي جانِ من میبود سخنانرا بر شما جمع مینمودم و سَرِ خودرا بر شما می‌جنبانیدم (۵) امّا شمارا بدهانِ خود قوّتمند میساختم و تلفُّظ لبهایَم اَلَمِ شما را دفع مینمود*
(کتاب ایوب، ۵-۱:
کرولاین با مشکلی عجیب روبه‌رو شده است ــــ صدایی بیرون از سرش افکار او را می‌خواند و ماشین تحریری همه‌چیز را ثبت می‌کند. بی‌آنکه بخواهد شخصیت یک رمان شده است. او که تازه کاتولیک رومی شده است، نمی‌داند که این صداها تجلی تقدس است یا راوی جنون. اعتقادات مذهبی جدید باری بر دوش او گذاشته و خلاقیت سرکشش که راهی برای بروز نمی‌یابد کلافه‌اش کرده است. آیا نویسنده سایه‌ای از خداوند است که همچون او شخصیت‌هایی خلق کرده و به سمت سرنوشت هدایتشان می‌کند؟
اطرافیان کرولاین از درک این رنج ناتوان‌اند و احتمال می‌دهند که دیوانه شده باشد اما کرولاین که تسلی‌دهنده‌ای برای خود نمی‌یابد از تغییر آیین و تبدیل شدن به شخصیت یک رمان در عذاب است، چرا که این دو نقش مستلزم از دست دادن آزادی یا بازتعریف آزادی است برای دست یافتن به انسجام معنوی و فکری.
تسلی‌دهندگان اولین و شاید مهم‌ترین اثر موریل اسپارک است. اِولین وو آن را «بسیار اصیل و بدیع» خوانده بود و گراهام گرین «یکی از انگشت‌شمار رمان‌اول‌های حقیقتاً اصیل که تا سال‌ها خوانده خواهد شد.»
توفیق چگونه توفیق شد
اتمام چاپروزنامۀ طنزآمیز «توفیق» یکی از جالب‌ترین پدیده‌های اجتماعی ایران بود که در طی نیم قرن در ایران منتشر شد.
«توفیق» با وجود همۀ زندان‌ها و تبعید‌ها و سانسورها و توقیف‌ها، زبان شیرین مردم شد. با نامردمی‌ها جنگید و در جنگ و گریز دائم با همۀ دولت‌ها به نشر حقایق و روشن کردن افکار عمومی پرداخت.
دکتر عباس توفیق لیسانسیۀ حقوق از دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران و دارای درجۀ دکترای جامعه‌شناسی از دانشگاه سوربن پاریس است و در طی پانزده سال در دانشکده‌های مختلف رشته‌های جامعه‌شناسی، روانشناسی، روانشناسی اجتماعی و جامعه‌شناسی مطبوعات را تدریس کرده است.
جملهٔ عربی
۱۰۰.۰۰۰تومانبا آغاز قرن بیستم که مسیر مطالعات زبان‌شناختی با اندیشه‌ها و جهت‌گیری‌های زبانی تغییر یافت، پژوهش‌های زبانی در دنیای عرب نیز تحت تاُثیر قرار گرفت، به گونه‌ای که پژوهشگران زبان عربی بر آن شدند تا در راستای ایدهٔ جهانی بودن دستور زبان حرکت کنند. دکتر محمد ابراهیم عبادة در این کتاب با روشی جامع و در عین حال ساده و کاربردی در تحلیل جمله، سعی در ایجاد پلی ارتباطی میان میراث نحوی قدیم و مطالعات زبانی جدید کرده است.
جنگ
اتمام چاپدر تابستان سال 2021 خبری منتشر شد که جهان ادبیات را به لرزه انداخت. سه اثر این غول ادبی جهان که در روزگار حیاتش مفقود شده بود سرانجام پیدا شد. دستنویس‌هایی که شاید خوانندگان ادبیات بیش از نویسنده مشتاق بودند که پیدا شود. بالاخره انتشارات گالیمار در بهار سال بعد از میان این نسخه‌های دست‌نوشته اولین رمان را چاپ کرد: جنگ. گویی سلین چند دهه پس از مرگ نیز حرف‌های دیگری دربارهٔ جنگ دارد که با جهان بگوید. رمان جنگ روایت لحظات حضور سلین جوان است در جنگ، زخمی شدنش، بستری شدنش، و آنچه می‌توان زوال و سقوط کشور او و دیگر کشورهای درگیر دانست به ورطهٔ توامأن دردناک و مضحکِ جنگ.
برخی منتقدان ادبی معتقدند که این رمان از دیگر شاهکار سلین یعنی سفر به انتهای شب نیز بزرگ‌تر است. به هر روی، تفکیک و انتخاب میان این هر دو اثر دشوار است.