دلی از یخ، از سنگ

دلی از یخ، از سنگ آیا نسبتی بین اخلاق و درد وجود دارد؟ پزشکی ایدۀ خود را دربارۀ حرفه‌اش چنین بیان می‌کند: «راستش، خانم کلارک، کاری که از دست ما برمی‌آید خیلی ناچیز است، خیلی ناچیز. ما بسیار دیر و بسیار زود به دنیا آمده‌ایم ــ‌بین رموز هنر قدیم و کشفیات دنیای آتی.» سال ۱۷۷۱ است و شخصیت اصلی داستان، جیمز دایر، پزشکی است که در انگلستان زندگی می‌کند. «من، خانم، نبوغی داشتم، به‌خصوص برای کارد. اما هرگز آن دید مخصوص را نداشتم… آن خصلت دلسوزی در مقابل رنج دیگران که شفادهندۀ حقیقی را ممتاز می‌کند.» اولین رمان شگفت‌انگیز اندرو

ادامه مطلب ›

تردید به‌جای ایمان

تردید به‌جای ایمان گراهام گرین قصه‌گویی است که از تجربۀ زیسته‌اش در سرزمین‌ها و فرهنگ‌های رنگارنگ استفاده می‌کند تا دنیایی را به تصویر بکشد شبیه به دنیای واقعی، و شخصیت‌هایی خلق ‌کند عادی و انسانی. جهانی که گرین خلق می‌کند جهان تناقض‌هاست؛ جهانی که از نیکی و بدی درهم تنیده شده، جهانی مملو از رمز و راز اخلاقی. قهرمانان گرین خیر و شر مطلق نیستند. انسان‌هایی ساده‌اند که از قلاب گناه رهایی نمی‌یابند و تا ابد نیز محکوم باقی نمی‌مانند. گرین در آثارش انسان مدرن را به رویارویی با دنیای درونی فرامی‌خواند و در پس‌زمینه‌ای از شک و ایمان دریافت

ادامه مطلب ›

پایان یک رؤیا

پایان یک رؤیا   «پیش از ما آلمان در خواب بود با ما به حرکت درمی‌آید با ما پیش می‌رود در پایان حق پیروز خواهد شد و ما برحقیم.» این جملات را آدولف هیتلر در یکی از سخنرانی‌هایش، با بیانی بسیار تأثیرگذار در میان خیل علاقمندان خود می‌گوید. سیلی از جوانان با چهره‌‌هایی مطمئن و با اراده که گویی توان ممکن کردن هر ناممکنی را دارند. چنین جمعیتی با این میزان از اعتقاد به پیشوایشان هنوز هم درمیان نمونه‌های مشابه بی‌مانند جلوه می‌کند. اما دستاورد این باور برای ملت آلمان چه بود؟ می‌گویند بزرگترین شکستی که انسان می‌تواند تجربه  کنند،

ادامه مطلب ›

ضدِ یادنامه

ضدِ یادنامه لابد در قفسهٔ کتابفروشی‌ها و کتابخانه‌ها جشن‌نامه‌ها و یادنامه‌ها و ارج‌نامه‌هایی دیده‌اید که آن‌قدر قطور هستند که جلد کالیکو/گالینگور لازم داشته باشند تا بتواند آن عطف چهارپنج‌سانتی را نگه دارد. عزا و بانگِ واویلا و اغراق از فنون صنعت «یادنامه» است که هم اجتماع و هم بازار ادبیات به خواننده و نویسنده حقنه می‌کند. در یادنامه قرار نیست با شهروندی مواجه شوید که در زمینه‌ای یا زمینه‌هایی کوشیده است و دستاوردهایی داشته است و خطاهایی کرده است و در یک کلام، زندگی کرده است. معمولاً از بای بسم‌الله تا تای تمّت یک‌دو جین جملهٔ تکراری خواهید یافت که

ادامه مطلب ›

از کامپیوتر تا نظریۀ کوانتوم

از کامپیوتر تا نظریۀ کوانتوم اگر کسی بخواهد دربارۀ رخدادهای برجستۀ صد سال گذشته بیندیشد، رخدادهایی که وقوعشان جهان امروز ما را شکل داده‌اند، از اختراع کامپیوتر گرفته تا کشف نظریۀ کوانتومی، از ظهور سلاح‌های هسته‌ای تا جنگ سرد بین دو ابرقدرت نظامی و اقتصادی، در پس همه‌شان به نام یک نفر برمی‌خورد: جان فون نویمان، دانشمندی توانمند که نبوغ موحشِ او بسیاری را وادار به تصدیق شایعه‌ای کرده بود که نویمان را نه انسان که موجودی فرازمینی در کالبد انسان معرفی می‌کرد، نابغه‌ای که بدون شک حوزه‌های اصلی دانش و فناوری قرن بیستم را زیر و رو کرد. او

ادامه مطلب ›

راهنمای فهمیدن فروید

راهنمای فهمیدن فروید شب‌ها زود نمی‌خوابم؛ چون تا دیروقت مشغول بازی و علافی هستم. قلم‌به‌دست یک چشم به کتاب و یک چشم به کاغذ کاهی، روی صندلی، پشت میز، چیزمیز می‌نویسم. ولی آن شب زود افقی شدم. قبلش تصمیم گرفته بودم کار مفیدی انجام دهم. این شد که بعد از غروب با دوست مثلاً مهندسم رفتیم قدم بزنیم. قدم زدن بهانه‌ای بود که به فلافل‌های شهر شبیخون بزنیم. تا خرخره خوردیم. سنگین شدم و زود به لانه برگشتم. حال‌وحوصلۀ کار نبود. روی تخت دراز کشیدم و این کتاب کوچک و زیبا را به دست گرفتم؛ چون خیلی سبک و خوش‌دست

ادامه مطلب ›

چرا از ابراز عشق عاجزیم؟

چرا از ابراز عشق عاجزیم؟ اول بار که چشمم به عنوان این کتاب افتاد از خودم پرسیدم یعنی موضوع این رمان همان چیزی است که فکر می‌کنم؟ بله همان بود. موضوع رمان همان معضل پیچیده‌ای است که از هر منظری نگاهش کنی جای تأمل بسیار دارد: عجز و ناتوانی در ابراز عشق. و نام اثر هم برگرفته از شعری از لویی آراگون است: با تو راز بزرگی خواهم گفت درها را ببند مردن آسان‌تر از دوست داشتن است از این است که من قادرم زندگی را تحمل کنم. چرا ما از ابراز عشق عاجزیم؟ چرا وقتی به شدت کسی را

ادامه مطلب ›

حکومت‌ها چگونه می‌توانند…

حکومت‌ها چگونه می‌توانند شهروندان را خوشبخت کنند؟ کتاب «سیاست شادکامی» آن‌قدر خوب است که به‌سختی می‌توانیم کتابی مفیدتر از آن را تصور کنیم. ما با اثری جذاب، خوش‌خوان، پر از نکات و داده‌های جالب روبه‌رو هستیم. ولی همۀ این موارد فرعی است. ویژگی اصلی کتاب آن است که بسیار مفید و راه‌گشاست. این فایده عام است. منظور از عام این است که به درد همۀ گروه‌ها و طبقات اجتماعی می‌خورد؛ هم حاکمان و مسئولان و مدیران از آن می‌آموزند که چرا و چگونه سیاست‌گذاری کنند و هم شهروندان عادی می‌فهمند که چه مطالباتی باید داشته باشند و اساساً در پی

ادامه مطلب ›

روایت اندوهِ فقدان انسان‌ها

روایت اندوهِ فقدان انسان‌ها کارلو کاسولا رمان‌نویس و مقاله‌نویس ضد فاشیسم اهل ایتالیا و از مهمترین نویسندگان ایتالیای بعد از جنگ جهانی دوم بود که سال۱۹۶۰ برنده جایزه استرگا شد. این جایزه یکی از معروف‌ترین جوایز ادبی ایتالیا است که از سال ۱۹۴۷ هر سال به کتاب داستانی منثور داده می‌شود. کاسولا سال ۱۹۱۷ در خانواده‌ای مرفه در رُم متولد شد و پیش از آنکه به مدرسه برود خواندن و نوشتن را یاد گرفت. او در کودکی به جانورشناسی و مطالعه در این باب علاقه داشت؛ آن‌قدر که پدرش پیش‌بینی می‌کرد وی طبیعی‌دان بشود. در دوران مدرسه نیز به تاریخ

ادامه مطلب ›