کتابهای طلایی ۰۱: اُردک سحرآمیز
۱۳۰.۰۰۰توماننام «کتابهای طلایی» را شنیدهاید؟ نشنیدهاید؟ حق دارید. نسلهای امروز از این سری کتابهای مشهور نسلهای دیروز خیلی مطلع نیستند. احتمالاً اگر از کتابخوانها و کتابخواندههای نسل قبل، از پدران و مادرانتان بپرسید، خاطرهای از آشنایی و دوستی و الفت خود با این کتابها برایتان تعریف میکنند. کتابهایی که در «مؤسسهٔ انتشارات امیرکبیر» عبدالرحیم جعفری منتشر میشد و نسلی نوپا را پابهپای خودش با کتاب آشنایی داد و همراه کرد. عمدهٔ این کتابها ترجمهٔ نوجوانِ آن روزگار و ویراستار و فرهنگنویس نامدار امروز است: محمدرضا جعفری. شماری از صاحبنظران، زبان و لحنهایی را که مترجم در روایت این کتابها به کار برده است، از نمونههای درخشان و مؤثر ادبیات کودک و نوجوان تلقی کردهاند. کودکان و نوجوانان از راه این کتابها با بزرگترین داستانها و قصههای ادبیات جهان آشنا میشوند و به جهانی قدم میگذارند پر از شخصیتها و ماجراهای شگفت و اتفاقات حیرتانگیز. با سندباد بحری بادبان میگشایند و دریا به دریا میروند تا ناشناختهها را کشف کنند، با هفت کوتوله همقدم میشوند و میروند دیدنِ سپیدبرفی، با آرتورشاه و دلاوران میزگرد ملاقات میکنند و راهورسم قهرمانی و جوانمردی میآموزند، به دل اقیانوس میزنند و شکوه نهنگ سفید، موبیدیک، را نظاره میکنند. باز هم بگوییم؟ بهتر است خودتان کتابهای طلایی را دست بگیرید و ورق بزنید و بخوانید و به جمع هزاران کودک و نوجوانِ دیروز بپیوندید و در جهان این داستانها کنار آنها حاضر شوید. میپرسید: آیا این کتابها برای کودک و نوجوان امروز قدیمی نیست؟ میگوییم اگر بزرگترین آثار ادبی تاریخ بشر قدیمی شده باشد، این داستانها هم قدیمی شده است. بهباور ما این داستانها زنده و تازه و تپندهاند، تا ادبیات و تخیل و جستجوگری در روان انسان زنده است.
شهری چون آلیس
اتمام چاپجین، زن جوان انگلیسی، که در گیرودار جنگ جهانی دوم در مالایا زندگی میکند، بههمراه شمار زیادی از زنان و کودکان به اسارت نیروهای ژاپنی درمیآید. ژاپنیها این اسیران را به پیمودن راه طولانی و طاقتفرسای هفتماههای در مسیری پرخطر وا میدارند. کابوس این سفر پرمخاطر و محنتزا سالها پس از جنگ ذهن جین را میآشوبد. با اینهمه بهسببی ناگزیر میشود به مالایا باز گردد. در آنجا اطلاع مییابد که جو، سرباز استرالیایی، که خود را برای نجات اسیران به مخاطره انداخته بود، از مهلکه جان سالم به در برده است. جستوجوی جین برای یافتن جو، او را به دهکورهای دورافتاده در استرالیا میکشاند…
محبوبترین داستان نویل شوت حکایت عشق و جنگ در دورانی پرآشوب است؛ جنگ و پیامدهای آن، از جنگلهای مالایا تا استرالیای بهشدت خشن و خالی از ظرافت.
روستای محوشده
۲۳۰.۰۰۰تومانروستای محوشده
روستای محوشده روایت مردمانی است که ناگهان به بلایی دچار میشوند که از کل دنیا جداشان میکند. همه جویای علت حادثه هستند اما کسی دست پر برنمیگردد. در روزهای نخستْ وحشت اجازهٔ هیچ اقدامی به اهالی نمیدهد و اندکاندک با مشکلاتی روبهرو میشوند که از آن بیخبر بودند: کمیابی و نایابی، صفهای طویل خرید، سهمیهبندی سوخت، برقراری نظام کوپنی… بهسوی کلیسا هجوم میبرند اما وقتی کشیش نیز نمیتواند توضیحی باورپذیر بدهد، کلیسا اندکاندک خالی و خالیتر میشود. هر کس میکوشد گلیم خودش را از آب بیرون بکشد. کسانی میمیرند و کسانی نیز به قعر درهٔ خفت و دریوزگی سقوط میکنند…
سفر دریایی با دن کیشوت
۱۳۰.۰۰۰توماندر بهار سال ۱۹۳۴ توماس مان، بهدعوت ناشر امريكايیِ آثارش براى یک سلسله سخنرانى به امریکا رفت. آن زمان تنها وسيلهٔ عبور از اقیانوس اطلس كشتى اقيانوسپيما بود، با سفرى بيش يا كم ده روزه.
توماس مان در اين سفر با خواندن رمان دن كيشوت سرگرم بود و همزمان در تفسير لطايف و طنز اين رمان جهانى يادداشتهايى بر كاغذ مىآورد، مجموعهاى از باريكنگرى چندسويه كه به این کتاب شكل داده است.
در آن زمان یک سالى مىشد كه هيتلر در آلمان به قدرت رسيده بود و در پى آن توماس مان از وطن خود رانده شده بود. درد آوارگى و بيم از وقوع جنگ از ديگر دغدغههاى او هنگام نگارش اين سفرنامه بود و به آن رنگى از غم داده است.
از دن كيشوت تفسير بسيار درخشانی هم از هاينريش هاينه، شاعر آلمانى قرن نوزدهم، پيوست اين کتاب شده است، بههمراه چهرهنگارىاى از شاه فيليپ دوم، خودكامهٔ اسپانيايى همروزگار سروانتس.
زندگی پنهان ذهن
۵۰۰.۰۰۰تومانچگونه در طی اولین روزهای زندگیمان به ایدهها شکل میدهیم؟ چگونه رؤیا میبینیم و تصور میکنیم؟ چرا احساسات و هیجانات خاصی داریم؟ مغزمان چگونه تغییر میکند و ما همراه با آن چگونه تغییر میکنیم؟ تصورمان چگونه در مورد خوب و منصف بودن خیلی زودتر از آنچه فکر میکنیم رشد میکند؟ زندگی پنهان ذهن از حوزههای فیزیک، ریاضیات، فلسفه، پزشکی، زیستشناسی، روانشناسی، مردمشناسی، زبانشناسی و همچنین آشپزی، شعبدهبازی، شطرنج، موسیقی، ادبیات و هنر بهره میگیرد تا…
فریب طعمهها
اتمام چاپجورج اکرلاف و رابرت جیمز شیلر، برندگان جایزهٔ نوبل اقتصاد، میکوشند با اشاره به کاستیهای علم اقتصاد متعارف، به زبانی همهفهم به مباحثی در حوزهٔ اقتصاد بپردازند که تا کنون کمتر به آنها پرداخته شده است: سوء استفاده و فریبکاری، دستکاری در نظام معرفتی عموم مردم برای فریب آنها و تغییر رفتار مردم در جهت حفظ منافع صاحبان سرمایه و قدرت در این فضای سرشار از فریب و نیرنگ، حتی مردمانی که از سلامت اخلاقی برخوردارند نیز تحت فشارِ نظامِ بازار و از سر اضطرار مجبورند همرنگ جماعت شوند.
اکرلاف و شیلر با پرداختن به پدیدههایی همچون قمار، عملکردِ نظام بانکی و کارتهای اعتباری و موارد متعدد دیگر، نشان میدهند که چگونه دست نامرئی بازار و ترفندهای بیشمار صاحبان کسب و کار که در موقعیتهای مختلف، از مراسم تولد گرفته تا خرید خانه و خودرو و مراسم خاکسپاری مردم را به سمت خرید کالاهایی سوق میدهد که به آن نیازی ندارند در نهایت جامعهای را میسازد که به تعبیرِ هنری دیوید تارو، زندگی بیشتر آدمهایش بیچارگی خاموش است.
پیجو
۱۶۰.۰۰۰تومانپِیجو، از بزرگترین دستاوردهای ادبی خولیو کورتاثار، و یکی از کلاسیکهای ادبیات قرن بیستم است؛ داستان واپسین روزهای زندگی جانی کارتر نابغهی ساکسیفون، بر لبهی درخشش و ویرانی، با پسزمینهای اگزیستانسیالیستی و پرداختی استادانه.
پِیجو از زمان نخستین چاپش در ۱۹۵۹، با اقبال فراوان خوانندگان روبهرو بوده است و آن را همچون لیلیبازی تجربهای خلاقانه دانستهاند.
خوسه مونیوث، تصویرگر بزرگ آرژانتینی، توانسته است با قریحهای شگرف عمق این داستان را نشان دهد؛ جاز، شبهای بیخوابی، و پاریس سالهای ۱۹۵۰.
وزارت درد
۲۲۵.۰۰۰توماننه راهِ پس نه راه پیش: در پی جنگهای بالکان در دهۀ ۱۹۹۰ تانیا لودسیچ و شاگردانش در تلاش برای دریافت اجازۀ اقامت، از گروه ادبیات و زبانهای اسلاوی در دانشگاه آمستردام سر در میآورند.
در آنجا تانیا باید ادبیات یوگسلاوی سابق را به یوگسلاوهای سابق درس بدهد. آنان، سرگردان در برزخ امن هلند، سعی میکنند نهفقط دخل و خرجشان را به هم برسانند، بلکه از این عالم سرگردانی و بلاتکلیفی راه به جایی ببرند.
تانیا تصمیم میگیرد برای شاگردانش درسی با عنوان «یوگونوستالژی» برگذار کند و این خاطرات مشترک و آگاهانه از دورانی زوالیافته موقتاً سرزندگی و نیروی تازهای در آنها میدمد. اما زمانی که رویدادهایی غمانگیز آنان را به مواجهه با پیامدهای تجزیۀ خشونتبار میهنشان ناگزیر میکند، پیوندهای شکنندۀ همکلاسیها از هم میگسلد.
کتابهای دوبرافکا اوگرشیچ به زبانهای زیادی ترجمه شدهاند. او جوایز متعددی دریافت کرده است که جایزۀ معتبر پرِمیو لِتّاریوی ایتالیا برای بهترین نویسندۀ خارجی از آن جمله است.
«اوگرشیچ کاخ هنرش را از دل آوارهای غرق در خون سیاست برمیآورد» – بوید تانکین، ایندیپندنت
«رمانی زیبا و استادانه و خوشساخت، با طنزی تلخ… این اوج خلاقیت اوگرشیچ است.» – گاردین
«اوگرشیچ، همچون ناباکوف، بر توانایی ما در به یاد آوردن گذشته بهعنوان منبعی برای حفظ هویت اخلاقی و عاطفیمان تأکید میگذارد.» – واشینگتن پست
«نوشتۀ او جسورانه و خشمانگیز است… رمانی است که خواننده را نگران و اسیر خود میکند.» – تایمز
نسل قلم ۸ – دی. ایچ. لارنس
اتمام چاپبیش از بیست و پنج سال از چاپ اول «مجموعهٔ نسل قلم» می گذرد. این کتابها زندگینامه نیستند، بلکه شرح و تفسیر و نقد آثار و اندیشههای نویسندگان هستند و اگر چه حجمشان اندک است اما میتوانند نقطهٔ شروع خوبی برای خوانندگانی باشند که در پی راه یافتن به مضامین اندیشههای این نویسندگان و متفکران هستند.
حافظ اندیشه
اتمام چاپدکتر مصطفی رحیمی، حقوقدان و مؤلف و مترجم برجسته، در این کتاب به «اندیشۀ» حافظ میپردازد و در پرتو اندیشۀ مدرن، جنبههای گونهگون اندیشۀ حافظ را از پس زیبایی و خیرهکنندگی غزلهایش تحلیل میکند. او «همساز کردن ناهمسازها» را ایدۀ بنیادین حافظ تلقی میکند و با ارجاعات مفید و مختصر میکوشد که ابعاد پنهان «نظریۀ عشق و رندی» را در نظام اندیشۀ حافظ آشکار سازد و همچنین نشان میدهد که کدام سویههای اندیشۀ حافظ با نظریات فلسفی عصر مدرن تلاقی میکند و کدام سویهها با آن متفاوت است. نویسنده پردۀ نقشنقش شعر حافظ را کنار میزند تا از ورای آن انسان و جهان مطلوب حافظ را بازشناسد. در این میانه معنا و جایگاه یکایک گزارههای شعر حافظ در نظام اندیشۀ او به زبانی روشن تشریح میشود.
اینها همه یعنی چه؟
۱۳۰.۰۰۰تومانآیا ما واقعاً ارادهٔ آزاد داریم؟ چرا باید اخلاقی باشیم؟ بین ذهن و مغز چه ربط و نسبتی وجود دارد؟ آیا زندگی پس از مرگ وجود دارد؟ چه احساسی باید نسبت به مرگ داشته باشیم؟ در جهانی که میلیاردها سال نوری امتداد یافته است، آیا میتوانیم کاری انجام دهیم که واقعاً اهمیت داشته باشد؟ آیا اصلاً اهمیتی دارد که زندگی ما در مقیاس کیهانی بیاهمیت است؟ علل نابرابری در جوامع کدامند؟ آیا میتوان این نابرابری را از بین برد؟
نیگل با دقت و وضوح و ژرفاندیشی و شوخطبعی خاص خود به این پرسشها میپردازد. تمام هدف نیگل این است که خواننده را تشویق کند تا با این مسائل پنجه در پنجه افکند.
مرگ سودخور
اتمام چاپصدرالدين عينى (۱۹۵۴ – ۱۸۷۸) بنيانگذار ادبيات تاجيكى براى ايرانيان چهره آشنايى است. سالها پيش يادداشتهاى عينى به همت زندهیاد سعيدى سيرجانى به خط فارسى چاپ شد.
صادق هدايت در سال ۱۹۴۴ در سفرى كه براى شركت در بيست و پنجمين سالگرد دانشگاه تاشكند بدان شهر كرد با عينى و آثارش آشنا شد و احتمالاً در نوشتن حاجىآقا از مرگ سودخور الهام گرفت. ييرژى بچكا، مستشرق مشهور چك، در مقايسهٔ اين دو اثر مقالهاى دارد كه ترجمهٔ آن پيوست همين كتاب است.