فلسفۀ جان استیوارت میل

توضیحات

فلسفۀ جان استیوارت میل

جان استیوارت میل را می‌شناسید؟ با افکار و نظرات و رساله‌هایش آشنایید؟ شاید هم علاقه‌مند باشید که با آخرین ذهن رنسانسی بزرگ بیشتر آشنا شوید؛ اندیشمندی که در سه سالگی یونانی آموخت و در هشت سالگی فراگیری لاتین را آغاز کرد. متفکری که تشریح بهتر مسائل را با آموزاندن آموخته‌ها به برادران و خواهران کوچک‌ترش فرا گرفت.

سوزان لی اندرسن که خود فیلسوفی چیره‌دست و توانا در بررسی و مطالعۀ آثار میل است که با بررسی زندگینامۀ شخصی این اندیشمند به تفکر و تأمل در دو اثر مهم او، یعنی فایده‌گرایی و رسالۀ آزادی، می‌پردازد و نقد منتقدان «فایده‌گرایی» را بسیار فشرده عنوان می‌کند:

«اینکه زندگی هدفی والاتر از لذّت ندارد، فرضی است بس خفت‌آور و پست.»
«شادکامی به‌دست آمدنی نیست، یا جنبۀ لذّت‌طلبانۀ فایده‌گرایی می‌گوید ما حق نداریم شاد باشیم.»

«این معیار که هر کسی در موارد بسیار ناچار است رفاه و آسایش خود را فدای خیر همگان کند فراتر از طاقت بشری است.»

«فایده‌گرایی باعث می‌شود آدم‌ها سرد باشند و احساس همدردی را در آنها از بین می‌برد.»
«فایده‌گرایی آموزه‌ای بی‌خداست.»

«پیش از عمل، زمان کافی برای محاسبه و سبک و سنگین کردن تأثیرات هر شیوۀ رفتاری بر شادکامی عمومی وجود ندارد.»
«در میان فایده‌گرایان ممکن است برخی دلشان بخواهد مورد خاصّی را که پیش‌رو دارند از موارد استثناء به‌حساب آورند… و وسوسه بر آنها غالب شود و فایدۀ بیشتر را در نقص قاعده و نه در رعایت آن ببینند.»

بعد پاسخ‌های استیوارت میل را، مختصر و مفید، به این نقدها پیش می‌کشد و قضاوت را به خواننده وا می‌گذارد؛ گفتگویی انتقادی، روشن و کوتاه و مؤثر. کسانی معتقدند که خواننده با خواندن این کتاب یک دورهٔ شناخت فلسفهٔ جان استیوارت میل را تجربه می‌کند.

کتاب فلسفۀ جان استیوارت میل هم می‌تواند برای طرفداران فلسفه جالب و جذاب باشد و هم برای کسانی که خواهان آشنایی بیشتر با فلسفه هستند. یک متن عمومی و دانشگاهی تمام‌عیار.