ادوارد براون و ایران
۱.۳۰۰.۰۰۰تومانبراون چهل سال به تدریس و تحقیق، در فرهنگ و ادبیات ایران و همچنین به مطالعات اسلامی و عربی و ترکی پرداخت و متون مهمی را چاپ و یا ترجمه کرد و به مطالعات فارسی و عربی حیاتی نو بخشید.
براون علاوه بر آثار ارزشمندی که نوشت با فعالیت ها و پژوهش های خود نهضت مهمی را در ایرانشناسی سبب شد و عده ای از شاگردان یا همکاران خود را به نشر و پژوهش در آثار ایرانی تشویق کرد. نیکلسون شاگرد او بود، و دنیسن راس، بنیان گذار مدرسۀ زبانهای شرقی و آفریقایی لندن به تشویق او به شرق شناسی روی آورده بود. آربری به خاطر بورس تحصیلی که براون از مال خود ایجاد کرده بود شروع به مطالعات شرقی کرد، و سالها بعد وقتی که تاریخ ایران کیمبریج را به یاری دانشمندان متعدد در هشت مجلد به وجود آورد همیشه می گفت این حاصل بذری است که براون کاشته است.
سرگذشت تاریخنگاری ادبیات معاصر ایران
اتمام چاپادبیات معاصر، از نظر کمّی و کیفی، به جایی رسیده است که ضرورت دارد جستوجوهای بیشتری در علل و اسبابِ پیدایش آن صورت گیرد و در پرتوِ پژوهشهای تازه، تاریخهای نوشته شده دربارهٔ آن بازنگری شود. «سرگذشت تاریخنگاری ادبیات معاصر ایران» به نگارش تاریخ ادبیات معاصر و معرفی ارزشهای آن پرداخته است. بخشهای کتاب عبارتند از:
تاریخنگاری ادبی ایران (براون، بهار، زرینکوب، استعلامی، …)؛
ایران شناسان روس (کومیسارف، نیکیتین، کلیاشتورینا، …)؛
ایران شناسان غربی (ماخالسکی، ریپکا، کوبیچکوا، …)؛
مؤلفان گلچینهای ادبی (هشترودی، نفیسی، افشار، …)؛
راویان داستاننویسی (خانلری، زوارزاده، مدرسی، م. آزاد، …)؛
نگارندگان تاریخچهٔ شعر (نیما یوشیج، اسحاق، شفیعی کدکنی، …)؛
گزارشگران سیر نمایش (نوشین، جنتی عطایی، بیضایی، فروغ، …).
۴۲ اندیشۀ ناب: تأملاتی دربارۀ زندگی، جهان و هر آن چیز دیگر
اتمام چاپاساس این کتاب الهامهایی است برگرفته از گفتههایی از مشاهیر دنیای علم و هنر و ادب و فلسفه و سیاست و… که نقطههای آغازی است برای کسانی که در تکاپوی غنیتر زیستن هستند. نویسنده، از این رهگذر، تأملاتی را با خواننده در میان میگذارد در قالبِ اندیشههایی ناب برای پاسخ دادن به معمّای زندگی و جهان و هر آن چیز دیگر. منبع اصلیِ الهام او فلسفهای است که این پرسش را مطرح میسازد: «چگونه زندگی کنم؟» همان پرسشی که فیلسوفانِ باستان هم در پی پاسخ به آن بودند.
۴۲ اندیشهٔ ناب رویکردی متفاوت و در عین حال کهن در پیش گرفته است برای رسیدگی به مسائل ازلی ـ ابدی زندگی که همانا سعادت و آسایش بشر است. این کتاب ـــ از طریقِ قیاس و حکایت، پرسش و نقلقول ـــ فلسفه را به خدمتِ زندگی و هرچه شکوفاتر شدنِ آن درمیآورد.
شکارچی در سایهروشن زندگی
۳۶۰.۰۰۰تومانایوان سرگیویچ تورگیِنف (۱۸۸۳- ۱۸۱۸) نویسندهٔ روس، در دانشگاههای مسکو و سن پترزبورگ و برلین تحصیل کرد. در رمانهایش بیشتر از مسائل اجتماعی میگوید. شکارچی در سایهروشن زندگی (۱۸۵۲) ضربهٔ کوبندهای به سرمايهداری وارد کرد و در لغو بردهداری سهم داشت. پس از صدور منشور آزادی، تورگیِنف از نخستین زمیندارانی بود که با بردگان خود به توافق رسید. پربارترین دورهٔ زندگی تورگیِنف سالهای ۱۸۶۱-۱۸۵۰ بود که نیمهٔ دوم آن را در اروپای غربی گذراند. در ۱۸۶۳خانهٔ مجللی در بادن ـ بادن خرید و تا ۱۸۷۰در آنجا زندگی کرد. پس از جنگ فرانسه و پروس بیشتر اوقات را در پاریس و کنار محبوبش مادام ویاردو ماند. سرانجام با بیماری سرطان ستون فقرات مرد.
جود گمنام
۸۰۰.۰۰۰تومانکرایستمینستر شهری است دانشگاهی و بهشتی و خیالانگیز، که از دور خیال جود فاولی را به سوی خویش میخواند.
اما چیزی که جود را از مسیر این علاقه منحرف میکند کشف زنان و لذت ناشی از همدمی با آنهاست: آری، همهٔ آرزوها را فدای عشق جسمانی آرابلا و نیاز روحی خود به دختر عمو سو میکند…این دو… این عشق خاکی و اثیری، وی را از مسیر اولیهای که برای خود معین کرده بود دور میکنند و به کشمکش با جامعه وا میدارند… کشمکشی که جود را به خاک مذلت فرو میغلتاند.
چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانهها تشخیص دهیم
اتمام چاپتقریباً همۀ رسانههای جهان مدعیاند که گزارشهای خبریشان را به صورت مستقل، بیطرفانه، و محققانه تولید میکنند. مدعیاند که صرفاً به گزارش و توصیف «واقعیت عینی» میپردازند و از هر گونه نتیجهگیری و قضاوت پرهیز میکنند. از سوی دیگر، ادعا میکنند که رسانههای رقیب این واقعیتها را به نحو توطئهآمیز تحریف کرده و به آن جهت میدهند.
آیا این مدعا درست است؟ آیا رسانۀ مستقل و بیطرف وجود دارد؟ ظاهراً پاسخ این پرسشها منفی است. رسانهها، حتی اگر (بر فرض محال) از صاحبانشان و از حکومتها تأثیر نپذیرند، از فرهنگ و نظرگاه مخاطبانشان تأثیر میپذیرند. پوشش خبری غالب در یک جامعه بر اساس اصلهای زیر عمل میکند:
«ماجرا از نظرگاه ما (و جامعۀ ما) چنین به نظر میرسد؛ بنابراین، ماجرا چنین است.»
- «این واقعیتها باورهای ما را تأیید میکنند؛ بنابراین، اینها مهمترین واقعیتها هستند.»
- «این کشورها با ما دوست نیستند؛ بنابراین، این کشورها شایستۀ انتقادند.»
- «این گزارشها بیشترین جذابیت یا هیجان را برای خوانندگان ما دارند؛ بنابراین، اینها مهمترین گزارشهای خبریاند.»
کسانی که خبرها را نقّادانه دنبال میکنند تکتکِ این اصلها را معکوس میکنند. کتاب حاضر نحوۀ انجام این کار را توضیح میدهد و بنابراین تأثیر سوگیری و تبلیغات بر اندیشیدنِ افراد را کاهش میدهد.
ماهیت و کارکردهای تفکر نقادانه و خلاقانه
۸۰.۰۰۰تومانرابطۀ میانِ جنبۀ خلّاقانه و جنبۀ نقادانۀ تفکر غالباً بهدرستی فهمیده نمیشود. این بدفهمی تا حدود زیادی نتیجۀ تصویری است که رسانههای گروهی از اشخاصِ خلّاق و نقّاد عرضه میکنند. رسانهها همواره شخصِ خلّاق را شبیه یک دانشمند خلوضع نشان میدهند که قدرت تخیل بالایی دارد و خودجوش، هیجانی، و سرچشمۀ اندیشههای نادر است، اما غالباً در عالمی دیگر سیر میکند و از واقعیتهای روزمره فاصله دارد. در عوض، شخصِ نقّاد را، بهغلط، شخصی صرفاً ایرادگیر، شکّاک، منفینگر، خردهگیر، انعطافناپذیر، و عیبجو نشان میدهند. در نگاه اول به نظر میرسد که تفکر نقادانه و تفکر خلاقانه با هم ارتباطی ندارند یا حتی در تضاد با یکدیگرند. ظاهر قضیه این است که تفکر نقادانه خودآگاه و قابل آموزش است و تفکر خلاقانه ناخودآگاه و غیر قابل آموزش. این دیدگاه کاملاً غلط نیست، اما بهرۀ بسیار اندکی از حقیقت دارد. حقیقتِ نهفته در دیدگاه یادشده این است که هیچ شیوۀ شناختهشده و مشخصی برای ایجاد خلاقیت نبوغآمیز در افراد وجود ندارد. با این حال، راههایی برای آموزش همزمان تفکر نقادانه و خلاقانه وجود دارد.
این کتاب رابطۀ میان وجه خلاقانه و وجه نقادانۀ تفکر را بررسی میکند و نشان میدهد که تفکر نقادانه و خلاقانه نیازمند یکدیگرند. همچنین نشان میدهد که ذهنهای بزرگ در نتیجۀ بهکارگیری همزمان تفکر نقادانه و خلاقانه پدید آمدهاند.
مفهومها و ابزارهای تفکر نقادانه
۵۰.۰۰۰تومانکتاب کوچکی که در دست دارید شامل مفهومها و ابزارهای اصلیِ تفکر نقّادانه از دیدگاه ریچارد پُل میشود و این مفهومها و ابزارها را به صورت فشرده بیان میکند. این کتاب (که مبنای سایر کتابهای «مجموعۀ راهنمای اندیشهورزان» است) حاوی برداشتی از تفکر نقادانه است که نوعی توافق عمومی بر سر آن وجود دارد؛ از این جهت، به کار استادان میآید. برای دانشجویان نیز، یک کتاب تکمیلیِ تفکر نقادانه در کنار کتابهای درسی دیگر است. استادان میتوانند از آن در طراحی برنامۀ آموزشی، تکلیفهای درسی، و آزمونها برای موضوعهای گوناگون استفاده کنند. دانشجویان نیز میتوانند از آن برای ارتقای یادگیری خودشان در زمینههای مختلف استفاده کنند.
مهارتهای مطرحشده در این کتاب در هر موضوعی به کار میآیند و افراد نقّاد از آنها در خواندن و نوشتن، و نیز در صحبتکردن و شنیدن، استفاده میکنند. این مهارتها را میتوان هم در زندگی شخصی و روزمره و هم در فعالیتهای علمی (از تاریخ و ریاضیات گرفته تا فلسفه و هنر) به کار برد.
مغالطههای پرکاربرد: ۴۴ ترفند کثیف برای برنده شدن در بحثها
اتمام چاپ«فریب» بخشی از زندگی روزمرۀ انسانهاست. ما فریب میدهیم و فریب میخوریم؛ راست را دروغ و دروغ را راست جلوه میدهیم. جالب اینجاست که خیلی وقتها حتی خودمان را هم فریب میدهیم و حقیقت را برای خودمان هم واژگونه میکنیم.
یکی از مهمترین ابزارهای ما برای این خودفریبیها و دیگرفریبیها «مغالطه» است. به استدلالهای نادرستی که برای اقناع خودمان و دیگران مورد استفاده قرار میدهیم «مغالطه» گفته میشود.
نویسندگان این کتاب در ظاهر میخواهند استفاده از مغالطهها را به خواننده بیاموزند اما در واقع سعی میکنند او را با پرکاربردترین مغالطهها که در دنیای سیاست و تبلیغات و … مورد استفاده قرار میگیرند آشنا کنند تا هم خودش قربانی مغالطهها نشود و هم از به کار بردن مغالطهها در مقابل دیگران بپرهیزد.
در شیوۀ سنتیِ آموزشِ مغالطهها، صرفاً اسم و تعریف مغالطهها و مثالهایی از آنها را برای مخاطب بیان میکنند. نویسندگان این کتاب سعی کردهاند از شیوۀ عمیقتری استفاده کنند تا تأثیر بیشتری بر خواننده بگذارد: ربط دادنِ مغالطهها به تلاش انسان برای تحقق منافع و امیال نامعقول.
گیسوان هزارساله: گوشههایی از خاطرات یک باستانشناس
اتمام چاپخاک مادهٔ شگفتانگيزی است و باستانشناسی دنيای شگفتانگيز ديگری كه سر و كارش با اين ماده است. وقتی به يك تپهٔ باستانی كلنگ میزنی يا خاک يك معبد چند هزار ساله را زير و رو میكنی يا به استخوانهای پوسيدهٔ يك خاکسپردهٔ پنج شش هزار ساله دست میزنی تازه آغاز كار است و راهيابی به راز و رمز اين دستيافتهها و آگاهی از چون و چراها، باورها، پيروزیها و شكستها و بسياری ديگر سخت دشوار است و گاه ناممكن. این است كه بيشتر باستانشناسها فقط به یک تاريخگذاری میپردازند و بس. جدا از كاوش؛ رويدادهای وابسته به آن غير منتظره و باورنكردنی و گاه بسيار تأسفبرانگيز است.
گيسوان هزارساله بازتاب ناچيز و بخشی بسيار اندک از اين رويدادهاست.
فرشته ظلمت
اتمام چاپساباتو در فرشتۀ ظلمت كه اثری است یکسره در ستایش خیال و افسانه و هنر، هم خالق است و هم مخلوق، چراكه خود را به عنوان شخصیت اصلی رمان قرار میدهد. تفكیك این دو از هم از آن رو بسیار دشوار است، كه هر دو زندگی و رؤیاهای مشابهی داشتهاند. نویسنده داستان را از مجرای هزارتویی روانی كه ساختۀ خودش است روایت میكند. ساباتو بوئنوس آیرس را همچون مغاكی ظلمانی تصویر میكند كه به تمامی ساختۀ ذهن اوست.
فرشتۀ ظلمت حـاصل جستوجوی نویسنده است برای یافتن جایگاه خود در این جهان و رسیدن به آرامـش، جـستوجـویی كه به مقصـود خـود رسـیده اسـت.
در دام داعش: دولت اسلامی یا عقبگرد تاریخ
اتمام چاپگروه دولت اسلامی ورود خود را به شکلی خونین و پر سر و صدا به صحنهٔ اخبار و امور بینالمللی اعلام کرد. داعش با بهرهوری از بحران رو به رشد در سوریه و عراق کنترل بخشهای وسیعی از مناطق این دو کشور را به دست گرفت و متعاقب آن امروزه منابع مالی عظیمی را در اختیار دارد. ارادهٔ این گروه برای تشکیل یک دولت اسلامی آن را از القاعده متمایز میکند.
پییر ژان لوییزار، تاریخنویس و کارشناس امور خاورمیانه، در این کتاب سعی کرده است به دلایل موفقیت دولت اسلامی بهویژه در عراق و سوریه بپردازد. وی موضوعاتی را که کمتر مورد توجه قرار گرفته_ اعم از منطقهای یا جهانی، اجتماعی یا مذهبی_ پیش چشمان ما میگذارد، موضوعاتی که در اوایل قرن گذشته ریشه گرفتهاند؛ زمانی که اروپا مرزهای کنونی خاورمیانه را مشخص میکرد. در این کتاب که به نوعی گفتوگوی تاریخ و اوضاع معاصر است، نویسنده به ما توضیح می دهد چرا امروز به دام داعش افتادهایم.