• آیا پزشکان واقعاً می‌دانند چه می‌گویند وقتی به ما می‌گویند که واکسن زدن خطری ندارد؟
• آیا باید حرف متخصصان اقلیم‌شناسی را باور کنیم که دربارهٔ خطرات گرمایش جهانی هشدار می‌دهند؟
• چرا باید به علم اعتماد کنیم آن هم وقتی سیاستمداران ما چنین اعتمادی ندارند؟
• چگونه معرفت علمی (و خودمان) را از شر کسانی حفظ کنیم که علم منافعشان را تهدید می‌کند؟
• در عصر اخبار جعلی و حقایق شبه علمی و در دوره‌ای که ایدئولوژی و نظرات شخصیِ غیرعلمی روی دست شواهد تجربی و روش علمی بلند شده است، علم چه جوابی دارد؟
• چرا، چگونه و در چه زمانی می‌توان یا نمی‌توان به علم اعتماد کرد؟
• چرا معرفت علمی را خصوصیت اجتماعیش قابل اعتماد می‌کند؟
• چگونه به حقیقت دست می‌یابیم؟

نیومی اورسکیز در این کتاب بسیار مهم دفاعی جسورانه و قاطع از علم می‌کند و روشن می‌سازد که چرا ماهیت اجتماعیِ معرفت علمی بزرگ‌ترین نقطهٔ قوت آن است و نیز مهم‌ترین دلیلی که می‌توانیم به علم اعتماد کنیم.

اورسکیز با دنبال کردن تاریخ و فلسفهٔ علم از اواخر قرن نوزدهم تا به امروز، توضیح می‌دهد که برخلاف باور رایج، هیچ روش علمیِ واحدی وجود ندارد بلکه قابل‌اعتماد بودنِ مدعاهای علمی ناشی از فرایندهایی اجتماعی‌ است که از طریق آنها مدعاها با دقت فراوان بررسی و ارزیابی می‌شوند. این فرایندها بی‌نقص نیستند ـــ‌ وقتی پای انسان در میان است هیچ‌ چیزی بی‌نقص نیست ـــ اما نویسنده از موارد به خطا رفتن دانشمندان درس‌های بسیاری اقتباس می‌کند. اورسکیز بیان می‌کند که چطور اجماعْ شاخصی اساسی است که نشان می‌دهد چه وقت تکلیف یک مسئلهٔ علمی روشن شده و چه هنگام معرفتِ تولیدشده به احتمال فراوان قابل‌اعتماد است.

این کتاب تفکربرانگیز و مناسبِ نیاز روز بر اساس سخنرانی‌های تَنِر دربارهٔ ارزش‌های انسانی در دانشگاه پرینستن تألیف شده است. محققان برجسته‌ای‌ در عرصهٔ علوم سیاسی، تاریخ علم،‌ فلسفهٔ علم و اقلیم‌شناسی واکنش‌های انتقادی‌ای به موضوع کتاب داشته‌اند که بر فایدهٔ این اثر افزوده است. مقدمهٔ روشنگر کتاب را استیون مَسیدو، نظریه‌پرداز سیاسی، نگاشته است.

ساخت واقعیت اجتماعی

مسئلۀ اصلی این کتاب از این قرار است: بخش‌هایی از جهانِ واقعی هست که فقط به‌واسطۀ توافق انسان‌ها واقعیت به‌شمار می‌آید. یعنی بعضی چیزها فقط به این علت وجود دارند که ما معتقدیم وجود دارند. منظور چیزهایی است نظیر پول و دارایی و دولت و ازدواج. تا جایی که اکنون می‌دانیم، بنیادی‌ترین خصوصیات این جهان همان‌گونه است که فیزیک و شیمی و دیگر علوم طبیعی توصیف می‌کنند. اما چگونه ممکن است در جهانی که به‌تمامی از ذرات فیزیکیِ قرارگرفته درون میدان‌های نیرو تشکیل شده است، جهانِ عینیِ پول و دارایی و ازدواج و دولت و انتخابات و فوتبال و مهمانی و تولد و دادگاه وجود داشته باشد؟ فیلسوف برجستۀ امریکایی، جان سرل، در این کتاب با انتزاع چند عنصر کلیدی از شبکۀ پیچیدۀ حیات اجتماعی، و ارائۀ تحلیلی منطقی از آن می‌کوشد درکی بنیادین از امر اجتماعی به‌دست دهد. کتاب با پرهیز از مغلق‌گویی‌های فلسفی و به زبانی ساده نگاشته شده است، اما در عین حال به بیان استدلال‌ها و تحلیل‌های فلسفی مهم و اساسی می‌پردازد.

فلسفۀ زندگی

فلسفۀ زندگی مجموعه‌ای است از چند جستار یا مقالۀ فلسفی که مطابق تقسیم‌بندی رایج در حوزۀ «فلسفۀ اخلاق» قرار می‌گیرد. هميلتن برداشتی وسیع از مفهوم «اخلاق» در نظر دارد. او از جمله دربارۀ رازِ زادن و مردن، معنای حیات و پوچی زندگی، تقدیر و سرنوشت، نسبی‌گرایی، و ترس از مرگ بحث می‌کند. همین‌طور دربارۀ دو جنبۀ مهم از حیات انسان، یعنی خواب و آمیزش جنسی که در بررسی‌های فلسفی کمتر مورد توجه بوده‌اند، تحلیل‌های جالبی ارائه می‌دهد.

همیلتن کاملاً به این مسئله توجه دارد که «زندگی بسیار بسیار پیچیده‌تر و در برابر توضیح مقاوم‌تر از آن است که بتوان با مطالعۀ کتب دانشگاهی دربارۀ فلسفۀ اخلاق درکی کامل یا رضایت‌بخش از آن به‌ دست آورد». اما می‌کوشد که به قول ویتگنشتاین «تعبیر خود را از امور» به دست دهد. او در این راه ذوق و حساسیت ادبی را در کنار نظم و منطق فلسفی به کار می‌گیرد و بحث را جابه‌جا با نقل قول‌های شایسته از آثار شکسپیر، داستایفسکی، جورج الیوت، د. ه. لارنس، پروست، ت. س. الیوت، فیلیپ لارکین و بسیاری دیگر غنا می‌بخشد و از این رهگذر وجه تازه‌ای از رابطۀ میان فلسفه و ادبیات را برای خواننده روشن می‌کند.