(متولد ۱۳۰۲) شاعر و اديب عرفان‌پژوه، تاریخ‌نگار و حقوق‌دان، و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. وی در طول زندگی خویش همواره مشغول تحقیق، تألیف و ترجمه بوده و آثار شاخصی از خود به یادگار گذاشته‌است که بی‌شک مهم‌ترین آن‌ها تحقیق در متون عرفانی، به‌ویژه چاپ انتقادی مقالات شمس تبریزی است. موحد در زمینۀ مسائل حقوقی نیز صاحب نظر بوده و دو کتاب «درس‌هایی از داوری‌های نفتی» و «نفت ما و مسائل حقوقی آن» به عنوان کتاب درسی در دوره کارشناسی ارشد حقوق تجارت به عنوان منبع درسی معرفی شده‌ است. از ایشان کتاب «شمس تبریزی» و ترجمۀ کتاب «انرژی و عدالت» اثر ایوان ایلیچ در فرهنگ نشرنو چاپ شده است.

محمدعلی موحد یکی از چهره‌های شاخص فرهنگ و اندیشه معاصر ایران است که در طی بیش از شش دهه فعالیت علمی، پژوهشی و ادبی، آثار ماندگاری در حوزه‌های تاریخ، حقوق، تصوف، ترجمه و ادبیات از خود به جای گذاشته است. او با تسلط کم‌نظیر بر منابع تاریخی، ادبی و دینی، پژوهش‌هایی ژرف و مستند را به جامعه علمی و فرهنگی ایران عرضه کرده است.

زندگی و تحصیلات
محمدعلی موحد در سال ۱۳۰۲ خورشیدی در تبریز به دنیا آمد. او پس از تحصیلات مقدماتی، در رشته حقوق به تحصیل پرداخت و مدتی نیز به‌عنوان وکیل دادگستری فعالیت داشت. بعدها به پژوهش و ترجمه آثار مهم در حوزه‌های مختلف روی آورد و با جدیت به کار تحقیق و تألیف پرداخت.

زمینه‌های فعالیت

1. تاریخ و تصوف:
موحد در میان اهل تحقیق، بیش از هر چیز به‌خاطر پژوهش‌های مستند و دقیقش در حوزه تاریخ تصوف و عرفان اسلامی شناخته می‌شود. اثر برجسته او، زندگی و زمانه‌ی شمس تبریزی، یکی از مهم‌ترین منابع درباره شمس و رابطه او با مولانا محسوب می‌شود. این اثر حاصل سال‌ها تحقیق، بررسی نسخه‌ها و منابع متعدد فارسی، عربی و ترکی است.

2. حقوق و نفت:
موحد در زمینه حقوق بین‌الملل نیز فعال بوده و از جمله آثاری در خصوص ملی شدن صنعت نفت ایران، و وقایع مربوط به آن دوره تاریخی نوشته است. کتاب خواب آشفته نفت از آثار برجسته او در این حوزه است که با نگاهی تحلیلی و تاریخی به ماجرای نفت در ایران می‌پردازد.

3. ترجمه:
ترجمه‌های محمدعلی موحد به دلیل دقت در انتقال مفاهیم، زبان شفاف و رعایت اصالت متن، از نمونه‌های موفق در ادبیات ترجمه فارسی به‌شمار می‌آیند. از جمله آثار معروف او در این زمینه می‌توان به ترجمه سفرنامه ابن بطوطه و سفرنامه مارکوپولو اشاره کرد.

آثار منتخب

• زندگی و زمانه شمس تبریزی
• در دیار صوفیان
• خواب آشفته نفت
• ابن بطوطه (ترجمه و مقدمه)
• مارکوپولو (ترجمه و مقدمه)
• در کشاکش دین و دولت
• نگاهی به شاهنامه فردوسی
• پیر گنجه در جستجوی ناکجا (درباره نظامی گنجوی)

سبک و ویژگی‌ها
آثار محمدعلی موحد با ویژگی‌هایی چون زبانی دقیق و استوار، تحلیل‌های موشکافانه، ارجاع به منابع معتبر و رعایت اصول علمی شناخته می‌شوند. او همواره تلاش کرده میان سنت پژوهش غربی و نگاه بومی ایرانی پلی بزند و به این ترتیب، مخاطب خود را به‌درکی عمیق‌تر از تاریخ و فرهنگ ایران رهنمون سازد.