تورگینف در سایه‌روشن زندگی

مهرداد کولاب
ایوان تورگینف، تورگینف در سایه‌روشن زندگی

تورگینف در سایه‌روشن زندگی

ایوان سرگیویچ تورگینف، داستان‌نویس و ادیب مشهور روس، متولد سال ۱۸۱۸ و درگذشته به سال ۱۸۸۳ است. او تحصیل‌کردۀ دانشگاه‌های مسکو، سن‌پترزبورگ و برلین بود و در رمان‌هایش بیشتر دربارۀ مسائل اجتماعی نوشته است. آثار او تصویری واقع‌گرایانه و پُرعطوفت از دهقانان روس و بررسی تیزبینانه‌ای از طبقۀ روشنفکر جامعۀ روسیه، که در تقلای سوق‌دادن کشور به عصری نوین بودند، ارائه می‌دهد. مجموعه‌داستان «شکارچی در سایه‌روشن زندگی» در سال ۱۸۵۲ منتشر شد و در مذمت سرمایه‌داری بود. در این میان، چنانکه گفته و نوشته‌اند، مضمون داستان‌های این مجموعه در لغو برده‌داری در روسیه سهم عمده‌ای داشت.

ایوان تورگینف، تورگینف در سایه‌روشن زندگی
ایوان تورگینف، تورگینف در سایه‌روشن زندگی

پس از صدور منشور آزادی، تورگینف از نخستین زمین‌دارانی بود که با بردگان خود به توافق رسید. سال‌های ۱۸۵۰ تا ۱۸۶۱ پُربارترین دورۀ زندگی تورگینف بود که نیمۀ دوم این دوره را در اروپای غربی گذراند. او در سال ۱۸۶۳ خانۀ مجللی در بادن‌بادن خرید و تا سال ۱۸۷۰ در آنجا زندگی کرد. تورگینف سرانجام بر اثر بیماری ستون‌فقرات در بوژیول، نزدیک شهر پاریس، درگذشت.

ویژگی برجستۀ داستان‌های تورگینف ‌ــ‌که به‌طور مشخص در مجموعه‌داستانِ «شکارچی در سایه‌روشن زندگی» نیز مشهود است‌ــ فضای شاعرانه، زمینۀ روستایی، تمایز قهرمانان مرد و زن، و تصویر زندۀ شخصیت‌هایی است که در اصل نمایانگر دوره‌های مختلف تکامل فکری جامعۀ روستایی روسیه هستند.

عناوین داستان‌های «شکارچی در سایه‌روشن زندگی» عبارت‌اند از: خور و کالینیچ، یِرمولای و زن آسیابان، علفزار بژین، کاسیان «بِه‌آبادی»، مباشر، دو زمین‌دار، مرگ، آوازخوان‌ها، دیدار، هملت ناحیۀ شچیگروفسکی، کالبد حی، تلک‌تلک چرخ‌ها، و جنگل و استپ.