آن زنها، و این جهان
آشنا شدن با زندگی چهرههای مشهور، بهخصوص زندگی کسانی که، پس از دست و پنجه نرم کردن با مشکلات بسیار، موفق به انجام کارهای بزرگی میشوند، همواره میتواند الهامبخش دیگران باشد. آگاهی از تلاش و موفقیت کسانی که از شرایطی کم و بیش مشابه با ما برخوردارند یا به دلایل گوناگون (سنی، مالی، جنسی، نژادی، ملیتی و…) با موانعی بهمراتب دشوارتر از ما روبهرو بودهاند به ما میآموزد برای رسیدن به موفقیت باید جنگید تا به پیروزی رسید.
نشرنو، برای مخاطبان گروه کودکان و نوجوانان، کتابهای متنوع و گوناگونی با محتوایی در راستای آنچه گفت شد منتشر کرده است، از مجموعهکتابهای «دختران و پسران بلندپرواز» گرفته تا امروز که با «دخترها در فکر همهچیز» نوشتۀ کاتریش تیمش و ترجمۀ صوفیا محمودی اثری دیگر در این زمینه به بازار کتاب فرستاده است.
«دخترها در فکر همهچیز» حکایت اختراعات و ابداعاتی مهم است که به دست زنان در رهگذر تاریخ انجام شده است. کتاب با اشارهای ظریف به نقش زنی آغاز میشود که با ابداع روشی برای ثبت و اندازهگیری پارامترهایی که بر سلامت و تندرستی کودکان در بدو تولد دلالت دارند گامی بزرگ برای تحتکنترل داشتن سلامتی کودکان برداشت که نتیجۀ آن را در زندگی همۀ انسانها در همان لحظههای تولد میتوان دید.
دکتر ویرجینیا اپگر ابداعکنندۀ روش نوزادسنجی بود که بر اساس آن سلامت نوزادان از پنج جنبۀ حیاتیشان اندازهگیری میشود: رنگ، نبض، عکسالعمل، فعالیت و تنفس. با این روش فوریتهای نوزادان تشخیص داده میشود و به این ترتیب یک زن نهتنها جان صدهاهزار نوزاد را نجات میدهد بلکه در زندگی همۀ انسانها از همان بدو تولد نقشی تأثیرگذار بازی میکند.
در این کتاب با زنان و دختران دیگری نیز آشنا میشویم که، به اشکال مختلف و در سطوح گوناگون، خلاقیتها و ابتکاراتشان زندگی انسانها را تحتتأثیر قرار داده است، زنانی که زندگی و کارشان میتواند برای مخاطبان کتاب الهامبخش باشد و آنها را به حرکت وادارد که «بله، شما هم میتوانید!»
شمار چنین زنانی در طول تاریخ فراوان است. در انتهای همین کتاب، تنها در حدفاصل ۱۸۰۰ تا دو دهۀ آغازین قرن بیستویکم، سیاههای از نام آنها و عنوان ابتکارشان ارائه شده است، زنانی که تعدادشان به دویست نفر میرسد. بیشک نه در طول همۀ تاریخ که حتی در همین مقطع زمانی نامهای دیگری نیز میتوانسته به این فهرست اضافه شود.
نویسندۀ کتاب برای اشاره به تنوع نقش زنان در حوزههای گوناگون، از علمی و آموزشی گرفته تا فنی و درمانی، نوشته است: «زنان و دختران همواره، در حوزۀ دارو و درمان، در علوم، در ابداع محصولات خانگی یا ابزارهای پیشرفتۀ تکنولوژیک، خلاق هستند. خلاقیت و ابتکارات آنها دورتادور ما را گرفته است و بر زندگی هرروزهمان اثر میگذارد. زنان داروهایی برای مبارزه با سرطان ساختهاند، ضربهگیرهای فضایی اختراع کردهاند، دستگاه قهوهساز ساختهاند، و کیسهخواب برای گرم داشتن بیخانمانها. زنها یک عالم بازی اختراع کردهاند، انواع اسباببازیها را ساختهاند، و نرمافزارهایی برای بازیهای کامپیوتری خلق کردهاند.»
البته نباید این نکته را فراموش کرد که زنان، با وجود ابتکار و نوآوریشان در طول تاریخ، در دورههایی اجازۀ بروز استعدادهای خود و برخورداری از حق مالکیت ابتکارات خود را نداشتهاند. مبدأ قرار گرفتن آغاز قرن نوزدهم (۱۸۰۰ بدینسو) برای اشاره به زنان نوآور نیز بیارتباط به این واقعیت نبوده و درواقع از این سالها به بعد بود که زنان توانستند بهصورت آزادانهتری ابتکارات خود را با افتخار به نام خود ثبت کنند.
به هر روی، در متن کتاب حاضر پانزده نفر از این مخترعان و مبتکران انتخاب شدهاند و زندگی و کار آنها بهصورتی دقیقتر مورد بررسی و توجه قرار گرفته است. زنانی که نتیجۀ کارشان از محصولات خانگی و شیرینی و شکلات گرفته تا ابزارهای پیشرفتۀ تکنولوژیک، داروی مبارزه با سرطان، بازیها و اسباببازیها و… را شامل میشود. روت ویکفیلد، مری آندرسن، آلیسا چاوز، کریس ماری هاپر، تریشا پرابو، مارگارت نایت، دکتر پاتریشیا بث، جین لی کروز، آن مور، و… گروهی از زنانی هستند که در کتاب «دخترها در فکر همهچیز» زندگی و ابداعاتشان مورد توجه قرار گرفته و روایت شده است، زنانی که موفقیتهایشان بهعنوان ایدههایی الهامبخش برای دیگر زنان و دختران الگو قرار گرفته تا آنها را نیز به حرکت وادارد.
رضا تهرانی
منبع: مد و مه