چاپ هفتم «خودآموز فلسفه» منتشر شد!
□ آموختن الفبای فلسفه
آشنایی با فلسفه معمولاً دو راه دارد، یکی تاریخی و دیگری موضوعی. در روش تاریخی، ما با متون، نظرات و شیوۀ کار تک تک فلاسفه به ترتیب تاریخ زندگیشان آشنا میشویم: نظرات هر یک را از یونان باستان تا امروز پی میگیریم و قطعاتی از نوشتههایشان را میخوانیم. خوبی این روش این است که میتوانیم تاریخ به وجود آمدن پرسشها و زمینههای آنها را ردگیری کنیم و با شیوهی کار و فکر هر فیلسوف آشنا شویم. این یک شیوۀ آموزشی خوب برای یادگیری فلسفه و مواجهۀ فلسفی با جهان است. حتماً میپرسید اگر این گونه است پس چرا کتابهایی مانند «خودآموز فلسفه»ی مل تامپسون نوشته میشوند؟ چرا با فلسفه از طریق تاریخ آن آشنا نشویم؟
اگرچه روش تاریخی روش خوبی برای یادگیری فعالیت فلسفی است اما مشکلاتی دارد: اول این که بهشدت وقتگیر است و حوصلهی زیادی میطلبد. کسی که تازه میخواهد با فلسفه آشنا شود دیر یا زود از خواندن تاریخهای فلسفه ـــ که عموماً طولانی و پیچیده هم هستند ـــ خسته خواهد شد. دوم این که خیلی از مشتاقان آشنایی با فلسفه قصد ندارند فلسفه را به عنوان رشتهای تخصصی دنبال کنند و تنها هدفشان این است که به جهان دور و اطرافشان عمیقتر بیندیشند و تواناییهای ذهن خود را فعالتر کنند. اینجاست که پای دومین راه آشنایی با فلسفه یعنی آشنایی «موضوعی» به میان میآید. در آشنایی موضوعی به جای پرداختن به تاریخ فلسفه و متون فیلسوفان، ما با موضوعات و پرسشهای اصلی و اساسی فلسفه آشنا میشویم. چه پرسشهایی در فلسفه مطرح بوده و هست؟ چه پاسخهای درخور و مهمی به این پرسشها داده شده است؟ این پرسشها چه ارتباطی به زندگی روزمرهی ما دارند؟ ما چگونه میتوانیم پرسشهای خود را با روش فلسفی بررسی کنیم و احیاناً به جواب برسیم؟ چگونه میتوان مواجههای فلسفی با جهان داشت؟
کتاب مل تامپسون یکی از همین کتابهاست: آشنایی با فلسفه از طریق بحث دربارۀ موضوعات و پرسشهایی که در تاریخ فلسفه مهم بودهاند: چه چیزهایی را میتوان شناخت؟ آیا خدا وجود دارد؟ ذهن و بدن چه ارتباطی با یکدیگر دارند؟ علم چیست؟ ما باید بر حسب چه قواعدی رفتار کنیم؟ و ... تامپسون با زبانی ساده و در عین حال دقیق، این مسائل را در کتابش پیش کشیده و تلاش کرده تا بهترین پاسخهای فیلسوفان بزرگ به این مسائل را توضیح دهد و بسنجد. یک راهنمای خوب و خوشخوان برای کسانی که میخواهند با فلسفه آشنا شوند و جهان اطراف خود را فلسفی ببینند.
تحریریۀ نشر نو