جهان ریاضی ما
اتمام چاپجهان ریاضی ما یک سفرنامه است. روایتِ سفری است اعجابانگیز در زمان و مکان، از دورترین گذشتۀ قابلتصور تا زمان حال و آیندۀ بسیار دور، از ذرات کوچکتر از اتم تا ابعاد کهکشانی و بسیار فراتر از آن. مکس تگمارک در این کتاب یافتههای جدیدِ کیهانشناسی و مکانیک کوانتومی را با زبانی ساده و روشن و بدون اتکا به فرمولهای ریاضی توضیح میدهد.
سوای سبک خاص نویسنده که با دوری کردن از لحن خشک و سردِ مرسوم در نوشتههای علمی، خواننده را در تجربیات شخصی و عاطفیِ خود در طول این سفرِ فکری همراه میکند، جهان ریاضی ما تفاوت مهم دیگری نیز با سایر کتابهای ترویج علم دارد. تگمارک در این کتاب، افزون بر توضیح نظریههای استاندارد فیزیک، از مرزِ آخرین یافتههای علم فراتر میرود و فرضیۀ بلندپروازانۀ خودش به نام «فرضیۀ جهان ریاضی» را توضیح میدهد و میکوشد از آن دفاع کند. مطابق این فرضیه، کل واقعیت اساساً یک ساختارِ ریاضی است.
نامههایی به یک دانشمند جوان
۳۴۰.۰۰۰توماننامههایی به یک دانشمند جوان
ادوارد ویلسون آموختههایش از کارراههٔ حرفهای و عصارهٔ ۶۰ سال تدریس خود را در نامههایی برای نسلهای پس از خویش بازگو میکند. از خاطرات پیشاهنگی خود در دورهٔ نوجوانی، آنزمان که دلمشغول مورچهها و پروانهها بوده، میآغازد و ۲۱ نامه را با داستانهایی از زندگی خویش پیش میبرد. از انگیزههایش برای زیستشناس شدن میگوید و از کامیابیها و ناکامیهای مسیری که پیموده است.
در زمانهای که بقای ما بیش از پیش به درکمان از علم گره خورده، ویلسون بر آن است که موفقیت در عرصهٔ علم چندان به هوش سرشار یا مهارت ریاضی مربوط نیست و مهم اشتیاق و ممارست در یافتن و حل مسئله است. او میکوشد خوانندگان کتابش را متوجه عشق به خلاقیت علمی کند و احترام آنان را به جایگاه کوچک انسان در زیستبوم سیاره برانگیزد.
ادوارد ویلسون (۲۰۲۱-۱۹۲۹)، زیستشناس و طبیعیدان آمریکایی، یکی از بزرگترین نظریهپردازان تکامل در جهان و نویسندهٔ بیش از 30 کتاب دربارهٔ مورچهها، بومشناسی، زیستشناسی اجتماعی، تنوع زیستی، و تکامل است. او استاد دانشگاه هاروارد بود و برندهٔ جایزههای متعدد، ازجمله جایزهٔ پولیتزر. دوران کودکی ویلسون در جنوب آمریکا و جمعآوری مارها و حشرات در جنگلها و مردابهای این منطقه تأثیری ماندگار بر کار و زندگیاش گذاشت.
میخواهم مراتب امتنان خودم را ابراز کنم. سپاس از شما که به من و هزاران نفر دیگر یادآوری کردید که چرا دانشمند شدیم. کتاب شما، نامههایی به دانشمند جوان، پیش و بیش از هر چیز دربارهٔ حظ و اشتیاقِ کشفکردن است…
ـــــــ بیل استریور، نیویورک تایمز بوک ریویو
ویلسون در گنجینهای از رهنمودهای عملی و نظری، که انباشتهٔ هفت دهه تجربهٔ اوست، برای دانشمندان تمام رشتهها ــــ در هر سن و سالی ــــ اندرزهایی کارا فراهم میآورد. این اثر رسالهای پرطمطراق و مشحون از اندیشههای فلسفی دربارهٔ بسط ایدههای بزرگ نیست. ویلسون صرفاً عشقش به مورچهها و تاریخ طبیعی آنها را با ما سهیم میشود و بیتردید از آنها لذت میبرد. باقی چیزها از پی میآید.
ـــــــ نیچر
در ستایش عقل
۲۵۰.۰۰۰تومانبرخی روانشناسان و فیلسوفان نقش عقل را در زندگی ما کم اهمیت جلوه دادهاند. مایکل لینچ کار فوقالعادهای انجام داده است در توضیح اینکه عقل چیست و چرا هیچ بهانهٔ خوبی برای کنار گذاشتن عقل، این بهترین ایدهٔ روشنگری، وجود ندارد. چیزی که در مورد کتاب قابل توجه است، سبک آن است: نویسنده استدلالهای عمیق را با پرداختی همهفهم به پیش میبرد.
— آنتونی گوتلیب، نویسندهٔ رؤیای عقل
عقلانیت عینی پشتیبان عقل است و به همین دلیل باید از آن پیروی کرد. چگونه موضوع میتواند از این قرار باشد و این دفاع چه پیامدهایی دارد؟ پاسخ گسترده به این پرسشها را در کتاب در ستایش عقل مییابید. این کتاب توانسته عمق فلسفی را با گسترهٔ تاریخی و مضمونی ترکیب کند. دقت را فدای لفاظی نمیکند، و وضوح را با اختصار درهم میآمیزد. این کتاب در برابر جریانهای نسبیانگار در اندیشهٔ فلسفی و جریانهای محافظهکار جزماندیش در اندیشهی سیاسی میایستد. در مقابل این عده بارها و بارها باید ایستاد و مایکل لینچ این ایستادگی را استادانه انجام میدهد.
- ارنست سوزا، استاد فلسفه در دانشگاه راتگرز
هفت غار
۴۵۰.۰۰۰تومانهفت غار، خاصه برای ما ایرانیان، هم سندی است در حوزهٔ مطالعات باستانشناسی هم حاوی اطلاعات تاریخی دست اول است دربارهٔ آداب و رسوم و سلوک ایرانیان و خلقیات و توقعاتشان در دههٔ 30 خورشیدی. اینکه کاوشهای کوون در جراید آن دهه هم بازتاب داشت و حتی محمدرضا شاه پهلوی با وسواس روند کار را دنبال میکرد، گویای اهمیت کشفیات او برای ماست. ضمن خواندن این کتاب مدام از خودمان میپرسیم که باشندگان و ساکنان غار بیستون در حوالی کرمانشاه و غارهای کمربند و هوتو در بهشهر مازندران چطور روزگار میگذراندند و بهواقع چه نسبتی با مایی دارند که دهبیست هزار سال بعد در همان حوالی روزگار میگذراندیم.
باستانشناسان یا صرفاً خودشان و برای هم مینویسند، یا چندان تخیل و صنعت ادبی به کار میبرند که عموماً تشخیص علم از شبهعلم یکسره دشوار میشود. اما تکنگاری هفت غار از لونی دیگر است؛ هم مشحون است از اکتشافات علمی باستانشناسی پرشور و ثابتقدم که دیرزمانی در سرما و گرما غارهای خاورمیانه را روشمندانه در پی کشف آثار و نشانههای دوران پارینهسنگی میکاود و یافتههایش را طبقهبندی و مرتب میکند، هم مشحون است از توصیفات روایی در شرح مشقات و مصائب باستانشناس، تعامل او با مردمان بومی از طنجه تا افغانستان، و البته نحوهٔ تعامل با کارگزاران دولتی. از این رو، هفت غار، خاصه برای ما ایرانیان، هم سندی است در حوزهٔ مطالعات باستانشناسی هم حاوی اطلاعات تاریخی دست اول است دربارهٔ آداب و رسوم و سلوک ایرانیان و خلقیات و توقعاتشان در دههٔ 30 خورشیدی. اینکه کاوشهای کوون در جراید آن دهه هم بازتاب داشت و حتی محمدرضا شاه پهلوی با وسواس روند کار را دنبال میکرد، گویای اهمیت کشفیات او برای ماست. ضمن خواندن این کتاب مدام از خودمان میپرسیم که باشندگان و ساکنان غار بیستون در حوالی کرمانشاه و غارهای کمربند و هوتو در بهشهر مازندران چطور روزگار میگذراندند و بهواقع چه نسبتی با مایی دارند که دهبیست هزار سال بعد در همان حوالی روزگار میگذراندیم.
ایران و همسایگانش
۵۰۰.۰۰۰توماندورهٔ زمانی این بررسی (۱۸۳۰-۱۸۱۵) در تاریخ اخیر ایران اهمیت فوقالعادهای دارد. روسیه در جهت گسترش سلطهٔ خود بر قفقاز و این سوی رود ارس میکوشید، بریتانیا بهدنبال تفوق بر خلیج فارس بود، و ایران در آخرین نبردهای ازپیشباخته برای تأمین منافع خود جنگ و جدال میکرد. دههٔ سوم قرن نوزدهم شاهد تغییرات بنیادین در وضعیت قفقاز و دریای خزر و خلیج فارس بود، که هریک بهترتیب تبدیل شده بودند به استانی از روسیه، دریاچهای در تملّک روسیه، و آخرین مورد، در عمل، دریایی تحت سلطهٔ بریتانیا. بهعلاوه، در آن دورهٔ زمانی رقابت ایران و ترکیه برای آخرین بار به برخورد نظامی انجامید، و مهمتر اینکه نخستین تلاشها برای حل علل درگیریهای مکرر سابق صورت گرفت، که نتیجتاً مرحلهای جدید در روابط بین دو همسایه بر اساس تفاهم بیشتر آغاز شد؛ دورانی که ژئوپلتیک منطقه شکل گرفت و تأثیرش تا به امروز پابرجاست.
فریدون آدمیت (۱۳۸۷- ۱۲۹۹) تاریخنگاری مبتکر بود که تاریخ را رشتهای تخصصی و تحلیلی میانگاشت و مروج آن بود. او با استفادهٔ گسترده از منابع دستاول بایگانیهای ایران و خارج از ایران، آنها را به ترتیب اهمیت دستهبندی کرد و در این زمینه تسلطی بی چون و چرا از خود نشان داد.
آدمیت در سال 13۱9، زمانی که هنوز دانشجو بود، به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. در سال ۱۳۲۱ از دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد و رسالهٔ کارشناسی او بعداً اساس نخستین و پرآوازهترین کتاب او امیرکبیر و ایران قرار گرفت. آدمیت بعدتر به سفارت ایران در لندن اعزام شد و همزمان با تصدی سمت دبیری سفارت ایران، در مدرسهٔ علوم اقتصادی و سیاسی لندن تا کسب درجهٔ دکتری تحصیل کرد. اثر حاضر ترجمهٔ رسالهٔ دکتری اوست.
«ایران و همسایگانش» منتشر شد.
دورهٔ زمانی این بررسی (۱۸۳۰-۱۸۱۵) در تاریخ اخیر ایران اهمیت فوقالعادهای دارد. روسیه در جهت گسترش سلطهٔ خود بر قفقاز و این سوی رود ارس میکوشید، بریتانیا بهدنبال تفوق بر خلیج فارس بود، و ایران در آخرین نبردهای ازپیشباخته برای تأمین منافع خود جنگ و جدال میکرد. دههٔ سوم قرن نوزدهم شاهد تغییرات بنیادین در وضعیت قفقاز و دریای خزر و خلیج فارس بود، که هریک بهترتیب تبدیل شده بودند به استانی از روسیه، دریاچهای در تملّک روسیه، و آخرین مورد، در عمل، دریایی تحت سلطهٔ بریتانیا. بهعلاوه، در آن دورهٔ زمانی رقابت ایران و ترکیه برای آخرین بار به برخورد نظامی انجامید، و مهمتر اینکه نخستین تلاشها برای حل علل درگیریهای مکرر سابق صورت گرفت، که نتیجتاً مرحلهای جدید در روابط بین دو همسایه بر اساس تفاهم بیشتر آغاز شد؛ دورانی که ژئوپلتیک منطقه شکل گرفت و تأثیرش تا به امروز پابرجاست.
علیرغم اهمیت حوزۀ بررسی این اثر بهندرت هیچگونه تحقیق علمی از دیدگاه تاریخ دیپلماسی در این مورد صورت نگرفته است. در کمال تعجب، عهدنامۀ شیراز، که در رابطه با مسألۀ جزیرۀ بحرین اهمیتی فراوان دارد، در آثار هیچیک از مؤلفان معاصر یا آثار جنبی مورد توجه قرار نگرفته، هر چند که دیپلماسی بریتانیا در مورد آن جزیره از همان زمان دچار تحول شد و این سیاست تا به امروز نیز محل مناقشۀ مستمر ایران-انگلستان بوده است.
در این اثر تلاش شده تا روابط دیپلماتیک در سالهایی بررسی شود که طی آن نهایتاً تسلط سیاسی، اقتصادی و استراتژیک روسیه در شمال، و برتری بریتانیا در جنوب تثبیت شد، و گشایشی نویدبخش در کار دشوار خاتمه دادن به مشاجرات طولانیمدت بین ترکیه و ایران صورت گرفت.
فریدون آدمیت (۱۳۸۷- ۱۲۹۹) تاریخنگاری مبتکر بود که تاریخ را رشتهای تخصصی و تحلیلی میانگاشت و مروج آن بود. او با استفادهٔ گسترده از منابع دستاول بایگانیهای ایران و خارج از ایران، آنها را به ترتیب اهمیت دستهبندی کرد و در این زمینه تسلطی بی چون و چرا از خود نشان داد. آدمیت در سال ۱۳۱۹، زمانی که هنوز دانشجو بود، به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. در سال ۱۳۲۱ از دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد و رسالهٔ کارشناسی او بعداً اساس نخستین و پرآوازهترین کتاب او امیرکبیر و ایران قرار گرفت.
از طریقت حاتمی تا پیشههای هرایی
۵۰۰.۰۰۰توماناز طریقت حاتمی تا پیشههای هرایی مجموعهایست شامل پنج متن ناشناخته و کمتر شناخته در ادبیات خانقاهی و صوفیانه، اعم از نظم و نثر، و مجموعه غزلی در اسلوب شهرآشوب؛ تحفهای حاوی نکات اجتماعی و تاریخی و جغرافیایی و ادبی و لغوی فراوان، و رهگشا از بابِ توضیح پارههایی بعضاً یکسره مفقود و بعضاً تا حدی به حدس و گمان معلوم، اما گویی مدفون در دفینهای سربهمُهر، خاصه دربارهٔ سنت عرفانی/خانقاهی خراسان و سلاسل صوفیان، و نیز به سبب درجِ رسالهٔ بدیع صنایعالبدایع سیفی بخاری، حاوی سندی در سنت ادبی شهرآشوبنویسی. نجیب مایل هروی، مصصح و گردآورندهٔ این متون، رسالههای ششگانهٔ مندرج در کتاب را ضمن مقدمهای کلّی اجمالاً از حیث نسخهپژوهی شناسانده، اما به این بسنده نکرده و هر متن را ذیل مقدمهای جداگانه بهتفصیل و به دیدهٔ تحقیق و نقد بررسی کرده است.
کریمخان زند
۶۵۰.۰۰۰تومانکریمخان زند شخصیتیست شمایلسان. نامش یادآورِ رواداری و عُلوّ طبع و دلاوری ایلیاتیست و صیّتِ او بدین صفات از عنوانی هم که چونان فرمانروا بر خود نهاد پیداست: وکیلالرعایا. دورهٔ پنجاهسالهٔ مابین مرگ نادرشاه و برآمدن دودمان شاهی قاجاریان از تاریکترین ادوار تاریخ جدید ایران به شمار میآید که دقیقاً مقارن است با شکوفایی کریمخان زند و برآمدن زندیه، که عملاً منحصر است به فرمانروایی فراگیر شخص او بر سراسر ایران، مگر خراسان، البته بهعلاوهٔ بصره در آنسوی اروندرود.
برآمدن کریمخان زند حاصل چه سلسله وقایعی بود؟
وضعیت سیاسی و اجتماعی ایران در دورهٔ فرمانروایی او چگونه بود؟
چرا پس از مرگ او سران طایفهٔ زندیه به جان هم افتادند و نتوانستند بنایی را که او بنیاد نهاد حفظ کنند؟
جان ر. پری در این اثر کوشیده است با غور در منابع دست اول به این پرسشها پاسخ دهد و ضمن ترسیم سیمای کریمخان زند تصویری نیز از ایران دورهٔ او ترسیم کند.
پنجه مخملیها
اتمام چاپاز نقاشیهای دیواری مصر باستان گرفته تا فضای مجازی کنونی، تمام مشاهدات حکایت از این دارند که انسان گربه را تا مقام خدایی برکشیده است. اما گربهٔ خانگی فقط یکی از اعضای خانوادهٔ گربهسانان است که نزدیک به چهل گونه دارد. این کتاب شما را با تمام اعضای این خانواده آشنا میکند؛ از گربههای کوچک ۲ کیلوگرمی تا غولهای ۲۵۰ کیلوگرمی. خواهید دید که گربهها در چهارگوشهٔ جهان، از مناطق برفگیر گرفته تا بیابانهای داغ، چه راهحلهایی برای مسائل زندگی یافتهاند. چقدر با هم متفاوتاند و با این حال در زیبایی و شکوه و پنهانکاری بسیار به هم شبیهاند. و در نهایت اینکه چه خطراتی آنها و زیستگاهشان را تهدید میکند. ضمناً به برخی از پرسشهای همیشگی شما نیز پاسخ میدهد: چرا شیرهای نر یال دارند؟ آیا ببر سیاه وجود دارد؟ چرا جگوار آدمخوار نداریم؟ چگونه سگها میتوانند به حفاظت از گربهها کمک کنند؟ آیا نگهداری گربه در خانه باعث حساسیت میشود؟ چرا گربهها نمیتوانند گیاهخوار شوند؟ آیا گربهها مزهٔ شیرینی را حس میکنند؟
ملوین سانکوئیست استاد بازنشستهٔ گروه بومشناسی و حفاظت حیاتوحش در دانشگاه فلوریدا و عضو گروه متخصصان گربهسانان در اتحادیهٔ جهانی حفاظت طبیعت (IUCN) است. فیونا سانکوئیست دربارهٔ طبیعت برای خوانندهٔ عمومی مینویسد. او و همسرش فیونا با هم ببر، پلنگ، گربهٔ طلایی آسیایی، و گربهٔ پلنگی را در آسیا، یوز و گربهٔ طلایی افریقایی را در افریقا و جگوار، شیر کوهی، پلنگچه، وشق سرخ، و گربهٔ شیلی را در امریکا و در زیستگاه طبیعیشان بررسی کردهاند.
امروزه گربههای اهلی در میلیونها خانه یکی از اعضای خانواده به شمار میآیند. اما آنها تا چه اندازه هنوز نمایندهٔ نیاکان وحشی خود هستند، گونههایی که جثهشان از ببر غولپیکر تا گربهٔ شنی کوچکاندام متغیر است؟ این کتاب را بخوانید تا بدانید. این معتبرترین منبع دربارهٔ تمام انواع گربهسانان است.
جورج شالر، نویسندهٔ گوزن و ببر (۱۹۶۷)، شیر سرنگتی (۱۹۷۲)
این بهترین کتاب مقدماتی دربارهٔ تکامل، بقا، و وضعیت حفاظتی گربهسانان وحشی جهان است. از آن کتابهای کمیابی که هم میتوان آن را پیش از خواب برای کودکی خواند و هم یک دانشجو میتواند به آن ارجاع بدهد.
آلن رابینوویتز، نویسندهٔ جگوار (۱۹۸۶)
این کتاب، با نقشههای پراکندگی جغرافیایی و تصاویر بسیار، مروری است جامع، جذاب، لذتبخش، و بهروز از هر آنچه دربارهٔ اعضای خانوادهٔ بزرگ گربهسانان میدانیم.
جیمز سندرسون، نویسندهٔ گربههای وحشی کوچک (۲۰۱۱)
از نقاشیهای دیواری مصر باستان گرفته تا فضای مجازی کنونی، تمام مشاهدات حکایت از این دارند که انسان گربه را تا مقام خدایی برکشیده است. اما گربۀ خانگی فقط یکی از اعضای خانوادۀ گربهسانان است که نزدیک به چهل گونه دارد. این کتاب شما را با تمام اعضای این خانواده آشنا میکند؛ از گربههای کوچک 2 کیلوگرمی تا غولهای 250 کیلوگرمی. خواهید دید که گربهها در چهارگوشۀ جهان، از مناطق برفگیر گرفته تا بیابانهای داغ، چه راهحلهایی برای مسائل زندگی یافتهاند. چقدر با هم متفاوت و با این حال در زیبایی و شکوه و پنهانکاری بسیار به هم شبیهاند. و در نهایت اینکه چه خطراتی آنها و زیستگاهشان را تهدید میکند. ضمناً به برخی از پرسشهای همیشگی شما نیز پاسخ میدهد: چرا شیرهای نر یال دارند؟ آیا ببر سیاه وجود دارد؟ چرا جگوار آدمخوار نداریم؟ چگونه سگها میتوانند به حفاظت از گربهها کمک کنند؟ آیا نگهداری گربه در خانه باعث حساسیت میشود؟ چرا گربهها نمیتوانند گیاهخوار شوند؟ آیا گربهها مزۀ شیرینی را حس میکنند؟
کتاب کنونی از آن رو برای ترجمه در مجموعۀ «کتابخانۀ تاریخ طبیعی» انتخاب شده که به زبانی ساده و عمومی نوشته شده و یک کتاب جانورشناسی تخصصی نیست. قدیمیترین کتابی که در این باره نوشته شده اثر چارلز گوگیسبرگ، طبیعیدان سویسی، است که در سال 1975 منتشر شد. در 1993 دیوید آلدرتون کتابی با همین نام منتشر کرد و بعد از آن نوبت به سانکوئیستها میرسد.
ملوین سانکوئیست استاد بازنشستۀ گروه بومشناسی و حفاظت حیاتوحش در دانشگاه فلوریدا و عضو گروه متخصصان گربهسانان در اتحادیۀ جهانی حفاظت طبیعت (IUCN) است. همسرش فیونا سانکوئیست دربارۀ طبیعت برای خوانندۀ عمومی مینویسد. سانکوئیستها ببر، پلنگ، گربۀ طلایی آسیایی، و گربۀ پلنگی را در آسیا، یوز و گربۀ طلایی افریقایی را در افریقا و جگوار، شیر کوهی، پلنگچه، وشق سرخ، و گربۀ شیلی را در امریکا و در زیستگاه طبیعیشان بررسی کردهاند.
قطرهاشکی در اقیانوس
۱.۲۰۰.۰۰۰تومان«قطرهاشکی در اقیانوس»، شاهکار برآمده از تجربهٔ زیستهٔ مانس اشپربر، عمدتاً داستانِ از اینجا راندگان و از آنجا ماندگان است، با این تفاوت که اینان نه از اینکه رانده شدهاند پشیماناند نه از اینکه مانده شدهاند سوگوار. این است وضعیت وجودی آن دسته از روشنفکران چپ اروپاییِ عمدتاً درگیرِ مبارزهٔ عملی که سودای حقیقتجویی را فدای استالینیسمِ مسلط نکردهاند؛ روشنفکرانی که درست به همین علت از مرامی که اقلاً بهلحاظ نظری بدان تعلق خاطر داشتهاند رانده یا اخراج شدهاند و در عین حال دست از مبارزه با فاشیسم هم برنداشتهاند و اکنون با دو دیو تمامیتخواه، فاشیسم و استالینیسم، پنجه در پنجه افکندهاند و حقیقت خود را میجویند؛ روشنفکرانی که اکنون هم آماج حملات همکیشان سابق خودند و هم آماج حملات خصم دیرین.
ویراست نخست «قطرهاشکی در اقیانوس» را که زندهیاد روشنک داریوش از آلمانی به فارسی گردانیده بود در سال ۱۳۶۲ منتشر کردیم. اکنون که نزدیک به چهل سال میگذرد ویراست دوم آن پس از مقابلۀ کامل با متن اصلی توسط آقای محمد همتی، و ویرایش نثر فارسی آن توسط آقای محمدرضا جعفری ضمن افزودن برخی پانوشتهای لازم، منتشر میشود.
حقوق بینالملل کیفری
۸۰۰.۰۰۰تومانحقوق بینالملل کیفری شاخهای ترکیبی از حقوق بینالملل عمومی است که در عین حال مفاهیم و اصول و تعابیر حقوقی منتج از حقوق کیفری داخلی و حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بارورش کرده است. این شاخه از حقوق عمدتاً با محاکمات نورنبرگ پس از جنگ جهانی دوم مورد توجه قرار گرفت و طی این محاکمات، مسئولیت کیفریِ فرد در صحنهٔ بینالمللی استقرار یافت.
حقوق بینالملل کیفری ضمن منع افعالی خاص همچون «جنایت جنگی» و «جنایت علیه بشریت»، مسئولیت کیفری را بر افرادی که مرتکب چنان افعالی میشوند تحمیل میکند. اگر تا پیش از این، مسئولیت بمباران غیرنظامیان، بهعنوان عملی خلاف قانون، متوجه دولتی بود که نیروهایش دست به بمباران زده بودند، از این پس عمل مزبور جنایت جنگی به شمار میرود و آمران و مباشران حمله به غیرنظامیان نیز مشمول مسئولیت کیفری خواهند بود.
تأسیس دیوان بینالملل کیفری (ICC) حرکتی شگرف است به سوی تحول و تکامل مجموعهای از قوانین کیفری بینالمللی به معنای واقعیِ آن. بنابراین با اطمینان میتوان ادعا کرد که اکنون بهسمت تکوین یک مجموعهٔ کاملِ قانونی در این حوزه پیش میرویم.
شرق و غرب زاگرس
اتمام چاپسرگرد سی. جِی. ادموندز (1979-1889) در دانشگاه کیمبریج عربی و ترکی و فارسی آموخت و وارد سرویس کنسولی بریتانیا شد. پس از خدمت در سمتهای مهم در ایران و عراق در بین سالهای ۱۹۵۱ تا ۱۹۵۷، در «مرکز مطالعات ایرانی» دانشگاه لندن به تدریس زبان کردی پرداخت. در نشریات شرقشناسی مقالات متعدد به چاپ رساند و با همکاری توفیق وهبی فرهنگ کردی-انگلیسی تألیف کرد. خاطرات خود از عراق (۱۹2۵-1919) را در کردها، ترک، عربها: سیاست سفر و پژوهش در شمال شرقی عراق به چاپ رساند. اما خاطرات او از ایران چاپنشده مانده بود. ادموندز در بوشهر افسرِ کنسول بود و در طی جنگ جهانی اول در نبردهای بریتانیا در بینالنهرین شرکت داشت. در لرستان با سمت افسر سیاسی در تشکیلاتِ امنیتیِ میدانهای نفتی مشغول به کار شد و پس از پایان جنگ به شمال ایران اعزام شد و شاهد بلاواسطهٔ غائلهٔ جنگل و کودتای 1299/1921 بود.
در آخرین روزهای رضاشاه
۷۰۰.۰۰۰توماندر آخرین روزهای رضاشاه
ریچارد ا. استوارت سرگرد نیروی دریایی امریکا و کارشناس مسائل اطلاعاتی و مخابرات است. وی در سال ۱۹۷۳ از آکادمی نیروی دریایی فارغالتحصیل شده و سپس از دانشگاه جورجتاون درجهٔ فوقلیسانس در رشتهٔ حکومت دریافت داشته است. تاکنون مقالات متعددی دربارهٔ مسائل سیاسی و نظامی در نشریات حرفهای از قبیل مجلهٔ دانشگاه جنگ، نشریهٔ نیروی دریایی، نشریهٔ بینالمللی نیروهای مسلح و مجلهٔ تفنگداران دریایی امریکا منتشر کرده است و این نخستین اثر پژوهشی اوست.